I miejsce: Jakub Miklus, Samorządowe Liceum Ogółnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida w Stalowej Woli

Z pa­mięt­ni­ka Ja­ku­ba „Na­ro­dzi­ny mo­jej siostry”

Pa­mię­tam do­sko­na­le ten kwiet­nio­wy pią­tek, choć mi­nę­ło już pięć lat. Żół­te for­sy­cje, ro­sną­ce przy na­szym do­mu, wy­dzie­la­ły in­ten­syw­ny, nie­lu­bia­ny prze­ze mnie, za­pach. Brzóz­ka opie­ra­ją­ca się o ścia­nę jak praw­dzi­wa sta­rusz­ka, wy­pu­ści­ła pierw­sze ja­skra­wo­zie­lo­ne list­ki, a pod nią moż­na by­ło uj­rzeć fio­le­to­we przy­laszcz­ki, żół­ciut­kie żon­ki­le i sto­ją­ce sztyw­no w jed­nym rząd­ku bru­nat­ne tu­li­pa­ny, chlu­ba mo­jej ma­my. Nasz tro­chę prze­je­dzo­ny kot, Gru­by, wy­le­gi­wał się w sło­necz­ku na ta­ra­sie, śmiesz­nie mru­cząc z za­do­wo­le­nia. Wy­da­wa­ło­by się, że peł­nia szczę­ścia roz­kwi­tła w na­szym domu.

Nie­ste­ty nie był to szczę­śli­wy dzień. Ro­dzi­ce przy­je­cha­li z wi­zy­ty kon­tro­l­nej ze szpi­ta­la, bo­wiem z utę­sk­nie­niem cze­ka­li­śmy na no­we­go człon­ka ro­dzi­ny, mo­ją sio­strę Jul­kę. Gdy zo­ba­czy­łem łzy w oczach ma­my i zmar­twie­nie na twa­rzy ta­ty, wie­dzia­łem, że coś jest nie tak. W na­szym do­mu, w któ­rym za­zwy­czaj pa­no­wa­ła at­mos­fe­ra ra­do­ści, za­pa­dła ci­sza. Strasz­na ci­sza, za­po­wia­da­ją­ca coś strasz­ne­go. Nie czu­łem się do­brze, bo nikt mi nic nie wy­ja­śnił, a ja ba­łem się za­py­tać. Pró­bo­wa­łem sku­pić się na czy­ta­niu „Ka­mie­ni na sza­niec”, ale mo­je my­śli by­ły da­le­ko od ak­cji pod Ar­se­na­łem. Pró­bo­wa­łem też za­snąć, ale nie­ste­ty nie zmru­ży­łem oka do bia­łe­go ra­na. Ro­dzi­ce ci­chut­ko roz­ma­wia­li, sie­dząc w sa­lo­nie. Od cza­su do cza­su sły­sza­łem prze­raź­li­wy szloch ma­my. Czyż­by ma­ma po­ro­ni­ła? Nie bę­dę miał sio­stry? La­wi­na py­tań spra­wi­ła, że gorz­ko za­pła­ka­łem, sło­ne łzy la­ły się stru­ga­mi na po­dusz­kę w mi­sie. R Ra­no z nie­po­ko­jem zsze­dłem do kuch­ni. Za­sta­łem ma­mę z pod­krą­żo­ny­mi od pła­czu ocza­mi. Cho­wa­ła przede mną twarz peł­ną bó­lu. Zer­ka­łem na nią ukrad­kiem i nic nie ro­zu­mia­łem. Po so­bot­nim śnia­da­niu ro­dzi­ce po­pro­si­li, abym usiadł, bo chcą ze mną po­roz­ma­wiać. Wte­dy do­wie­dzia­łem się, że mo­ja tak dłu­go ocze­ki­wa­na sio­stra, je­śli w ogó­le się uro­dzi, co pod­kre­ślił ta­ta, ma Ze­spół Do­wna. Łza spły­nę­ła po po­licz­ku ma­my. Ni­gdy nie za­po­mnę tych słów. Tych emo­cji nie da się opi­sać sło­wa­mi. Czar­na roz­pacz, mi­lion my­śli – bar­dzo róż­nych my­śli. Po chwi­li jed­nak zro­zu­mia­łem, co do mnie mó­wi­ła mama.

- Ma­muś, a dla­cze­go pła­czesz? – za­py­ta­łem za­sko­czo­ny. – Prze­cież i tak bę­dzie­my ją kochali!

Tym ra­zem ma­ma za­pła­ka­ła tak gło­śnio tak ża­ło­śnie, że zwąt­pi­łem w swo­je słowa.

- Nie, to nie­moż­li­we ! Chce­cie za­bić mo­ją sio­strę? – krzyk­ną­łem, nie mo­gąc uwie­rzyć w to, co czu­łem. –Nie zga­dzam się, nie zga­dzam się – roz­pa­cza­łem, nie mo­gąc zła­pać tchu.

Noc by­ła straszna,bezsenna, upior­na… Sły­chać by­ło wy­bu­chy pła­czu ma­my, czu­ły głos ta­ty, a ja za­pa­dłem się w drę­twą pust­kę, któ­rej nikt nie był w sta­nie zrozumieć.

Ra­no nie chcia­łem wsta­wać do szko­ły, ale też nikt mnie nie po­ga­niał, nie zmu­szał. Na­gle we­szła do po­ko­ju ma­ma w su­kien­ce w ko­lo­rze bur­gun­du, uśmie­cha­jąc się do mnie.

- Wiesz, ko­cha­nie, ka­mień spadł mi z ser­ca – po­wie­dzia­ła, to pła­cząc, to się śmie­jąc. My­śle­li­śmy, że bę­dziesz zawiedziony.

- Jak mo­gę być za­wie­dzio­ny? Prze­cież tak dłu­go by­łem je­dy­na­kiem i ma­rzy­łem o bra­cie lub sio­strze. Ro­dzeń­stwo ko­cha się bez wzglę­du na wszyst­ko – od­rze­kłem jak dorosły.

Pew­ne­go ra­zu przy­szła do nas bab­cia Iren­ka. By­ła ja­kaś ta­ka ta­jem­ni­cza, ale też za­my­ślo­na. Przy­nio­sła ma­mie wy­dru­ko­wa­ny tekst zna­le­zio­ny w In­ter­ne­cie i po­wie­dzia­ła ma­mu­si, że zo­sta­ła wy­bra­na, bo jest wy­jąt­ko­wa. Bar­dzo spodo­bał mi się ten tekst. Po­zwo­lę so­bie go zacytować:

Tej oto mat­ce dam nie­peł­no­spraw­ne dziec­ko – mó­wi Bóg.

– Anioł py­ta: Dla­cze­go wła­śnie jej, o Pa­nie? Prze­cież ona jest szczęśliwa.

– Do­kład­nie. Uśmie­cha się Bóg.

– Czy mo­gę dać nie­peł­no­spraw­ne dziec­ko mat­ce, któ­ra nie zna uśmie­chu? To by­ło­by okrutne.

– Ale czy ona ma nie­zbęd­ną cier­pli­wość? – py­ta się Anioł.

– Ja nie chcę, że­by by­ła po­nad cier­pli­wa, po­nie­waż w uża­la­niu się nad so­bą i roz­pa­czy uto­nie w mo­rzu łez. Gdy szok i złość ustą­pi, wte­dy nie­na­gan­nie upo­ra się. Ta ko­bie­ta ma po­czu­cie sa­mo­dziel­no­ści i nie­za­leż­no­ści. Dziec­ko, któ­re jej dam, ży­je w swo­im wła­snym świe­cie. Ona bę­dzie mu­sia­ła spra­wić, by ży­ło w jej świe­cie, a to nie bę­dzie łatwe.

– Ale Pa­nie, o ile mi wia­do­mo ona nie wie­rzy w Ciebie.

– Bóg uśmie­cha się. To nie ma zna­cze­nia, wszyst­ko bę­dzie w po­rząd­ku. Nikt nie jest do­sko­na­ły. A ona ma wy­star­cza­ją­co du­żo zdro­we­go ego­izmu. Ona jest na­praw­dę do­sko­na­łą kan­dy­dat­ką. Ma do­sta­tecz­nie du­żo zdro­wej mi­ło­ści wła­snej, że­by jej się to udało.

– Anioł wzdy­cha – Ego­izm? Czy to jest cnota?

– Bóg ki­wa gło­wą – Tak. Je­że­li ta ko­bie­ta nie po­tra­fi­ła­by od cza­su do cza­su za­jąć się so­bą, a nie dziec­kiem, nie da­ła­by so­bie ra­dy. Tak, zde­cy­do­wa­nie to jest ta ko­bie­ta, któ­rej dam upo­śle­dzo­ne dziec­ko. Ona jesz­cze nie zda­je so­bie spra­wy, ja­kie ma szczę­ście – uśmiech­nął się Bóg.

– Szczę­ście!? – obu­rzył się Anioł.

– Tak, szczę­ście, po­nie­waż ona ni­cze­go nie bę­dzie przyj­mo­wać tak, jak­by to jej się na­le­ża­ło. I nic ni­gdy nie bę­dzie dla niej ba­nal­ne, zwy­czaj­ne. Gdy jej dziec­ko po raz pierw­szy po­wie „MAMA”, bę­dzie mia­ła wra­że­nie, że stał się cud. Ni­gdy nie za­ak­cep­tu­je sło­wa mó­wio­ne­go jako

rzecz oczy­wi­stą, żad­ne­go kro­ku jak coś zwy­kłe­go, co­dzien­ne­go. To jest wła­śnie ta ko­bie­ta, któ­rej po­da­ru­ję nie cał­kiem do­sko­na­łe dziec­ko. Ale dam jej si­łę do prze­cho­dze­nia po­nad tym wszyst­kim. Ni­gdy nie zo­sta­wię jej sa­mej. W każ­dej chwi­li ży­cia bę­dę przy niej, bar­dzo blisko…

Pięk­ne sło­wa. Bar­dzo pa­so­wa­ły do mo­jej ma­my, bo kto, jak nie ona, mo­że dać ty­le mi­ło­ści nie cał­kiem zdro­we­mu dziec­ku. Sta­ra­łem się pod­trzy­my­wać na du­chu ma­mę, po­ma­gać jej w co­dzien­nym obo­wiąz­kach. Tak praw­dę po­wie­dziaw­szy ro­bi­łem to wszyst­ko, ale coś też pło­nę­ło we mnie. Ba­łem się, czy so­bie po­ra­dzi­my, jak Ju­lecz­ka po­ja­wi się w na­szym domu.

Nad­szedł ocze­ki­wa­ny dzień – 18 lip­ca przy­szła na świat Ju­lia. By­łem za­chwy­co­ny, gdy ją zo­ba­czy­łem w szpi­ta­lu. Przy­glą­da­łem się też z uwa­gą, czy jest po­dob­na do spo­ty­ka­nych na uli­cy dzie­ci z Ze­spo­łem Do­wna. Spa­ła spo­koj­nie z wy­cią­gnię­ty­mi do gó­ry racz­ka­mi. Nie wi­dzia­łem tych cha­rak­te­ry­stycz­nych ry­sów. A mo­że to po­mył­ka? – pomyślałem.

Nie by­ła to po­mył­ka. Nie­ste­ty. Na szczę­ście uro­dzi­ła się bez żad­nej wa­dy to­wa­rzy­szą­cej. Po dwóch ty­go­dniach na­sza Jul­ka by­ła po­dob­na do in­nych dzie­cia­ków, choć nie do koń­ca. Nie mia­ła tak krót­kich koń­czyn i du­że­go ję­zy­ka. Po­cząt­ki by­ły trud­ne, a na­wet bar­dzo trud­ne. Mo­ja sio­strzycz­ka krzy­cza­ła wnie­bo­gło­sy, nie umia­ła jeść. Moi ro­dzi­ce mie­li tak du­żo cier­pli­wo­ści, cie­pła i mi­ło­ści, że ob­dzie­li­li­by pew­nie nie­jed­ne­go dzie­cia­ka. Po dwóch ty­go­dniach wszyst­ko jak­by się uspo­ko­iło. Uwiel­bia­ła przy­tu­la­nie, de­li­kat­ne dra­pa­nie po plec­kach, gła­ska­nie mie­dzy ma­ły­mi oczkami.

Wie­dzia­łem, że nie bę­dzie ta­ka jak więk­szość dzie­ci, ale na pew­no bę­dzie na­szym oczkiem w gło­wie. Mo­że dziw­nie to za­brzmi, ale je­ste­śmy szczę­śli­wi. Nie pa­trzy­my na to tak, że spo­tka­ło nas coś złe­go, ab­so­lut­nie nie. Jest to już dla nas nor­mal­ne, to jest na­sza rze­czy­wi­stość. Mo­ja ma­ma ni­gdy nie oka­zu­je znie­cier­pli­wie­nia, zło­ści, jest za­do­wo­lo­na z ży­cia, uśmiech­nię­ta, we­so­ła. Cza­sa­mi wy­da­je mi się, że na­uczy­ła się żyć ina­czej, choć by­wa­ły i trud­ne dla niej chwi­le, szcze­gól­nie pod­czas spa­ce­rów. Pa­mię­tam ta­ki dzień, kie­dy spa­ce­ro­wa­li­śmy z rocz­ną już Jul­ką po oko­licz­nym par­ku. By­li­śmy szczę­śli­wi, opo­wia­da­łem ma­mie o wy­gra­nym kon­kur­sie z ma­te­ma­ty­ki. Ma­ma cie­szy­ła się, uśmie­cha­jąc się do ca­łe­go świa­ta. Na­gle, prze­cho­dzą­ca obok ko­bie­ta z ja­sno­wło­są, prze­ślicz­ną dziew­czyn­ką, pod no­sem bąk­nę­ła: „Z ko­go ona się tak cie­szy, z te­go mon­go­ła?”. Zo­ba­czy­łem łzy w oczach ma­my, ukrad­kiem ście­ra­ne z twa­rzy. Też po­czu­łem się nie­swo­jo, więc przy­tu­li­łem się moc­no do ma­my i wy­szep­ta­łem, że ta ko­bie­ta jest nie­szczę­śli­wa, choć ma pięk­ną i pew­nie mą­drą có­recz­kę. Ta sy­tu­acja spra­wi­ła, ze jesz­cze wię­cej cza­su po­świę­ca­łem mo­jej cu­dow­nej sio­strzycz­ce. Huśtałem

ją, śpie­wa­łem jej pio­sen­ki, bu­do­wa­łem wie­że z kloc­ków, bab­ki z pia­sku, tur­la­li­śmy się po dy­wa­nie i by­li­śmy szczę­śli­wi. Ni­gdy od tam­tej po­ry nie sły­sza­łem od ma­my: „bo zno­wu się ga­pi­li…”. Za­bie­ra­my Ju­lię wszę­dzie ze so­bą – na ba­sen, do ga­le­rii czy na za­ku­py. Raz zda­rzy­ło mi się, że ktoś rze­czy­wi­ście dość na­chal­nie się przy­glą­dał, ale nie z wro­go­ścią, ra­czej z cie­ka­wo­ścią. Ro­zu­miem to, sam też pa­trzę na in­nych, je­śli ina­czej wy­glą­da­ją! Wiel­kim za­sko­cze­niem by­ła dla mnie re­ak­cja mo­ich ko­le­gów, cze­go się naj­bar­dziej oba­wia­łem. Gdy przy­cho­dzą do mnie, ba­wią się z Jul­ką, prze­wra­ca­ją, a ona dzię­ku­je im sze­ro­kim uśmie­chem i racz­ka­mi obej­mu­je ich szyje.

To Jul­ka nie­ustan­nie po­ka­zu­je nam, co w ży­ciu jest waż­ne. Ma w so­bie świa­tło. Uczy po­ko­ry, cier­pli­wo­ści, ale przede wszyst­kim uświa­da­mia, czym jest praw­dzi­wa, bez­wa­run­ko­wa mi­łość. Do­świad­czyć te­go na so­bie to wiel­kie prze­ży­cie i szczę­ście. To wy­ma­ga ogrom­nej na­dziei, od­wa­gi, po­zy­tyw­ne­go na­sta­wie­nia i dba­nia o jej do­bro. Je­stem szczę­śli­wym bra­tem, bo mo­ja sio­stra jest wy­jąt­ko­wa. Na­uczy­ła mnie i ca­łą mo­ją ro­dzi­nę, co to zna­czy po pro­stu ko­chać i czer­pać ra­dość z ma­łych rze­czy. Wnio­sła du­żo szczę­ścia do na­sze­go ży­cia. Spra­wi­ła, że te­raz jest ide­al­nie, je­śli w ogó­le moż­na mó­wić że ide­ały ist­nie­ją. My da­je­my Ju­lecz­ce mi­łość i stu­pro­cen­to­wą ak­cep­ta­cję, a on zwra­ca nam to z po­dwój­ną si­łą – to jest ma­gia. Choć cza­sa­mi „na­sze okno pło­nie”, bo ma­my pro­ble­my z re­ha­bi­li­ta­cją, co­dzien­nym uspraw­nia­niem, to nie uża­la­my się nad so­bą, tyl­ko szyb­ko ga­si­my ten po­żar. Ko­cham mo­ją pię­cio­let­nią już sio­strę, dla­te­go na­pi­sa­łem dla niej wiersz

Ju­lio, siostrzyczko!

Choć tak Ci trud­no do­dać do czte­rech dwa

choć bar­dzo byś chcia­ła to umieć

masz nie­zwy­kły wzrok

Two­je gwiazdy

za­wsze plą­sa­ją walca

na par­kie­cie nieba

Two­je niezapominajki

pa­trzą zalotnie

oczy­ma w ko­lo­rze błękitu

Ja te­go nie widzę

Choć umiem do­dać do czte­rech dwa

Choć tak Ci trud­no od­jąć dwa od pięciu

choć bar­dzo byś chcia­ła to umieć

masz nie­sły­cha­ny słuch

Twój ze­gar z kukułką

do­da­je ra­dość do szczęścia

Two­je mu­chy da­ją koncert

pod­ja­da­jąc okrusz­ki chleba

Ja te­go nie słyszę

Choć umiem od­jąć dwa od pięciu

Mo­ja siostrzyczko,

nie umiesz zbyt wiele

A sły­szysz tak wiele

I wi­dzisz tak wiele

II miejsce: Ewa Mazurek, V Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie

Świa­tło

Mło­dy Czło­wiek stał na piasz­czy­stej pu­sty­ni, a wo­kół nie by­ło ni­cze­go. Żad­ne­go kwia­tu, żad­nej oa­zy, żad­ne­go zwie­rzę­cia. Był sam, a je­dy­nym świa­tłem sta­ło się zło­te słoń­ce oświe­tla­ją­ce oko­li­ce swym pro­mie­ni­stym bla­skiem. Ma­pa nie­ba roz­po­ście­ra­ła się nad nim uka­zu­jąc pięk­no wciąż roz­ra­sta­ją­ce­go się Wszech­świa­ta. A Czło­wiek trzy­mał pło­ną­cą świecę.

Ale wciąż sta­wał się smut­niej­szy. Sa­mot­ność po­wo­li owi­ja­ła się wo­kół nie­go ni­czym cia­sna li­na, al­bo cier­nio­wy łań­cuch. Stop­nio­wo ciem­ność ni­czym za­ra­za za­czę­ła po­że­rać pu­sty­nię wraz z gwiezd­ną ma­pą. Wszyst­ko sta­wa­ło się mrocz­ne, co jesz­cze bar­dziej wpły­wa­ło na psy­chi­kę Mło­de­go Czło­wie­ka. Sku­lił się, a my­śli wi­ro­wa­ły w zmę­czo­nym umy­śle. Po­ja­wi­ły się sze­re­gi wspo­mnień. Pierw­sze uka­za­ło je­go ro­dzi­nę. Mat­ka z oj­cem sie­dzie­li na zie­lo­nej tra­wie, kie­dy ich dzie­ci ba­wi­ły się w ber­ka nie­opo­dal. We­so­ły śmiech roz­no­sił się wo­kół. SZCZĘŚCIE. Dru­gie, czar­no-bia­łe kom­plet­nie róż­ni­ło się od po­przed­nie­go. Zo­ba­czył w nim ca­łą ro­dzi­nę sto­ją­cą na dro­dze. Za­chmu­rzo­ne nie­bo przy­bra­ło od­cień sza­ro­ści, pa­dał deszcz. Oj­ciec przy­tu­lił się naj­pierw do mat­ki, po­tem do je­go młod­sze­go bra­ta, na sa­mym koń­cu spoj­rzał na nie­go po­kle­pał po gło­wie i powiedział:„Opiekuj się ni­mi.”, po czym od­szedł. Krzyk roz­darł nie­bo, któ­re mo­men­tal­nie przy­bra­ło ko­lor czer­wie­ni. Oj­ciec nie wró­cił. CIERPIENIE. Po­ja­wi­ło się i trze­cie. Zde­cy­do­wa­nie wy­róż­nia­ło się od po­przed­ni­ków swo­ją au­rą. Zo­ba­czył w niej sie­bie sku­lo­ne­go w ką­cie. Wo­kół hu­cza­ły grzmo­ty, bły­ska­ły pio­ru­ny. Wi­dział łzy, sły­szał szlo­cha­nie. Nie by­ło już ra­do­ści, ro­dzi­na zni­kła. Zo­stał sam. Na­gle w szpa­rze po­mię­dzy drzwia­mi, a pod­ło­gą uka­za­ło się świa­tło. Drzwi de­li­kat­nie się uchy­li­ły, wy­ło­ni­ła się zdzi­wio­na twarz, chwi­le póź­niej ca­ła po­stać. Z bu­do­wy cia­ła i twa­rzy zo­ba­czył, że by­ła nią ko­bie­ta. Po­de­szła, odło­ży­ła świe­cę na pod­ło­gę i usia­dła na­prze­ciw­ko. Owi­nę­ła go szczel­nie ko­cem. Czuł, że skądś ją zna. Nie prze­ra­ził się, kie­dy go przy­tu­li­ła, wręcz prze­ciw­nie, od­wza­jem­nił uścisk i po­czuł się le­piej. Opa­no­wał płacz, po chwi­li na­wet się uśmiech­nął. CIEPŁO.

Wiatr ude­rzył w czło­wie­ka z ogrom­ną si­łą prze­wra­ca­jąc go na czar­ny, ska­żo­ny piach przy­wra­ca­jąc je­go świa­do­mość. Wspo­mnie­nia ucie­kły mo­men­tal­nie. Pod­czas wy­wrot­ki upu­ścił świe­cę, któ­ra pod wpły­wem gwał­tow­ne­go ru­chu po­wie­trza zga­sła. Na­sta­ła ciem­ność. Do­pie­ro wte­dy Czło­wiek zro­zu­miał swo­ją tra­gicz­ną sy­tu­ację. Nie­bo za­kry­te zo­sta­ło bu­rzo­wy­mi, czar­ny­mi kłę­ba­mi chmur. Co ja­kiś czas wy­do­sta­ła się z nich krwi­sta bły­ska­wi­ca. Z pół­no­cy dął zim­ny wiatr nie po­zwa­la­jąc ustać w miej­scu. Ca­ła zie­mia cho­ro­wa­ła i stra­ci­ła daw­ny, zło­ty od­cień. Czło­wiek sku­lił się na pia­chu i za­mknął oczy. Czekał…

Z czer­ni wy­ło­ni­ło się świa­tło. Naj­pierw sła­be, le­d­wo wi­docz­ne, póź­niej przy­bra­ło na si­le. Oświe­tli­ło sku­lo­ne­go Czło­wie­ka. On sam jed­nak bał się otwo­rzyć oczy. Ze świa­tła wy­ło­ni­ła się po­stać. Po­de­szła i przy­kuc­nę­ła kła­dąc le­wą dłoń na je­go bar­ku. Wte­dy do­pie­ro po­sta­no­wił na nią spoj­rzeć. W pra­wej dło­ni trzy­ma­ła świe­cę, tą sa­mą, któ­rą wi­dział w swo­im wspo­mnie­niu. Je­go źre­ni­ce po­sze­rzy­ły się z prze­ra­że­nia. Czy to wszyst­ko to je­den, głu­pi sen? Po­stać po­da­ła mu zga­szo­ną świe­cę i po­cią­gnę­ła go do gó­ry da­jąc znak, by wstał. Po­mi­mo krzy­czą­ce­go rozumu:„Zostać w miej­scu!” po­słu­chał ser­ca, wstał. Wiatr pró­bo­wał ich wy­wró­cić, ale ja­kaś si­ła nie po­zwa­la­ła na to. Po­stać przy­ło­ży­ła za­pa­lo­ną świe­cę do zga­szo­nej, po­ja­wił się pło­mień. Od­da­li­ła swo­je źró­dło świa­tła i unio­sła do gó­ry, Czło­wiek po­stą­pił tak sa­mo. I roz­bły­sło zło­te świa­tło roz­cho­dząc się na wszyst­kie stro­ny świa­tła. Prze­pę­dzi­ło chmu­ry, ule­czy­ło zie­mię, spło­szy­ło wiatr. Na miej­scu daw­ne­go pia­chu wy­ro­sła tra­wa i kwia­ty, ka­mie­nie prze­isto­czy­ły się w drze­wa, z jed­ne­go wy­try­sło źró­dło. Pu­sty­nia zy­ska­ła no­we ży­cie. Oby­dwo­je odło­ży­li swo­je świe­ce na no­wo­na­ro­dzo­ną zie­leń. Czło­wiek do­pie­ro wte­dy zro­zu­miał, że po­sta­cią przez ca­ły czas by­ła ko­bie­ta z trze­cie­go wspo­mnie­nia! Uśmiech­nął się i ob­jął ją moc­no. Dwa ra­zy ura­to­wa­ła go od zgu­by. MIŁOŚĆ.

III miejsce: Małgorzata Sobkiewicz, Samorządowe Liceum Ogólnokształcące im. C. K. Norwida w Stalowej Woli

Na­dzie­ja umie­ra ostatnia…

Na­dzie­ja umie­ra ostat­nia… Nie­obli­czal­nie zmien­ny i złud­ny jest ten świat, jak bań­ka my­dla­na wy­pusz­czo­na na wiatr z dzie­cię­cej za­baw­ki. Pło­cha i ulot­na pę­ka kie­dy ty ocze­ku­jesz, że po­le­ci w gó­rę nie­sio­na lek­ko­ścią i ma­gią. Wi­ru­jąc uno­si się, by po chwi­li stać się tyl­ko ma­łą kro­plą spa­da­ją­cą na pu­szy­sty dy­wan bie­lo­ne­go pu­chu, któ­ry nie­stru­dze­nie okry­wa sza­ry i smut­ny świat. W pro­mie­niach słoń­ca mie­ni się i błysz­czy, ale jest tyl­ko chwi­lą ete­rycz­ną – kru­chą i szyb­ko prze­mi­ja­ją­cą. I tyl­ko gru­by koc ku­rzu jej nie za­gra­ża, bo nie zdo­ła jej się­gnąć… Prze­su­wa się wska­zów­ka sta­re­go ze­ga­ra, nie znu­dze­nie prze­mie­rza swą drogę.

Wciąż tę sa­mą – bez­pow­rot­ną i uni­ka­to­wą. Gdzie spoj­rzeć roz­cią­ga się rze­czy­wi­stość, roz­le­wa i po­wol­ną, gę­stą struż­ką na­zna­cza każ­dy naj­mniej­szy szcze­gół. Tyl­ko skrzy­pie­nie sta­re­go, bu­ja­ne­go fo­te­la mo­gło zwia­sto­wać czy­jąś obec­ność. Straż­nicz­ka cza­sów prze­szłych, ci­chy świa­dek za­wie­ruch po­li­tycz­nych i spo­łecz­nych, mil­czą­cy z wło­sa­mi upię­ty­mi w nie­wiel­ki, sza­ry ko­czek. Zręcz­ne, ale spra­co­wa­ne rę­ce zwin­nie prze­su­wa­ją się i po­słusz­nie prze­pla­ta­ją ko­lo­ro­we nit­ki kłęb­ków weł­ny wo­kół znie­wa­la­ją­cych je drutów.

Wte­dy te ule­głe opla­ta­jąc je two­rzą sza­li­ki i cie­płe swe­try o ty­siącu barw, wzo­rów … Zręcz­ne i szyb­kie rę­ce bab­ci nie tyl­ko upi­na­ją wło­sy za­zna­czo­ne srebr­ną nit­ką cza­su, ukła­da­ją książ­ki na pół­kach we­dług al­fa­be­tu, pie­ką droż­dżo­we cia­sto mi­mo zmę­cze­nia, ale przede wszyst­kim cze­ka­ją na to, by na­ci­snąć klam­kę drzwi wej­ścio­wych. Drzwi przez, któ­re wej­dą cier­pli­wie wy­cze­ki­wa­ne dzie­ci i wnu­ki. W mo­no­to­nii i sku­pie­niu prze­su­wa­ją się weł­nia­ne ni­ci, ko­ły­szą się le­ni­wie na ko­la­nach bab­ci w bu­ja­nym fo­te­lu w ryt­mie je­go skrzy­pie­nia i ty­ka­nia ze­ga­ra. Sen­na i sta­tycz­na at­mos­fe­ra za­czy­na co­raz da­lej wy­su­wać swo­je mac­ki. Tyl­ko w od­da­li, za fi­ran­ką moż­na jesz­cze do­strzec ja­kiś ruch. Wszyst­ko to trwa jesz­cze chwi­lę, a li­czo­ne oczka zgod­nie chwy­ta­ją się sie­bie, ukła­da­ją w co­raz więk­szy ka­wa­łek ro­bót­ki. Zda­wać by się mo­gło, że nie bę­dzie mia­ła koń­ca, lecz to tyl­ko złu­dze­nie, bo skrzy­pie­nie fo­te­la z na­gła uci­cha i ro­bo­ta zo­sta­je odło­żo­na na póź­niej. Wcze­sne zi­mo­we przed­po­łu­dnie cie­ka­wie wy­glą­da zza szy­by, jak­by chcia­ło wejść do środ­ka, a że nie mo­że, ba­wi oczy wi­ru­ją­cy­mi płat­ka­mi śnie­gu ku utra­pie­niu prze­chod­niów na dole.

Bab­cia po­wo­li pod­cho­dzi do okna, nie­znacz­nym szu­ra­niem za­głu­sza­jąc ty­ka­nie ze­ga­ra. Ca­ła uprzed­nia sen­ność pierz­chła w jed­nej se­kun­dzie, nie zo­sta­wia­jąc na­wet śla­du swo­jej obec­no­ści. Fi­ran­ka lek­ko po­ru­szy­ła się, a oczy ko­bie­ty na­tych­miast po­dą­ży­ły wzdłuż uli­cy, któ­ra na­gle ukry­ła się prze­sło­nię­ta ro­giem blo­ku. Że­by choć kil­ka cen­ty­me­trów, to o te kil­ka cen­ty­me­trów wi­dzia­ło­by się wcze­śniej – my­śla­ła nie­raz sta­rusz­ka. Spoj­rze­nie jej wie­dzia­ło, że z tej stro­ny nie­ba­wem ktoś na­dej­dzie, ktoś bar­dzo waż­ny, kto wart był co­dzien­ne­go od­pro­wa­dza­nia i przy­pro­wa­dza­nia, cho­ciaż­by wzrokiem.

Uli­cą prze­cho­dzi­ło mnó­stwo lu­dzi. Wy­glą­da­li ni­czym mrów­ki, któ­re wę­dru­ją utar­ty­mi ścież­ka­mi, w po­śpie­chu no­sząc drob­ne pa­tycz­ki na bu­do­wę mro­wi­ska, cią­gle się spie­sząc, by szyb­ciej skoń­czyć bu­do­wę. Po­ja­wia­li się i po chwi­li zni­ka­li po dru­giej stro­nie dro­gi, każ­dy in­ny, uni­ka­to­wy. To znów nik­nę­li w drzwiach skle­pów, sku­sze­ni barw­ny­mi wi­try­na­mi, by po chwi­li znów wyjść na uli­cę, któ­ra po­dob­nie jak wszyst­kie w mie­ście cza­ro­wa­ła prze­chod­niów przed­świą­tecz­ną at­mos­fe­rą. Czy praw­dzi­wa, czy nie, w tym wy­pad­ku mia­ła wy­łącz­nie pod­nieść do­cho­dy skle­pów. Dziś już nikt nie za­wa­ha się i sprze­da wszyst­ko, na­wet to, co le­ży gdzieś za­ku­rzo­ne w ką­cie, bo to ten czas. Czas za­ku­pów, nie­ko­niecz­nie prze­my­śla­nych… Mi­mo jaw­nych i bez­czel­nych oszustw oraz wszę­do­byl­skiej ob­łu­dy te wszyst­kie ozdo­by, cho­in­ki, ko­lę­dy, wszech­obec­na biel śnie­gu, przy­po­mi­na­ły, że la­da mo­ment bę­dzie moż­na usiąść ze wszyst­ki­mi przy jed­nym sto­le, z ty­mi, na któ­rych co dzień się cze­ka, któ­rzy cho­ciaż są obok, to jak­by ich nie by­ło i jest się sa­me­mu w pu­stym do­mu ocze­ki­wa­nia, za­wie­szo­nym w cza­sie, gdzie li­sty przy­cho­dzą co­raz rza­dziej, a te­le­fon nie­zno­śnie mil­czy. Kie­dy po­ja­wia się na­dzie­ja, że bę­dzie, jak daw­niej, my­śli, jak stę­sk­nio­ne pta­ki wra­ca­ją w ułam­kach do za­ku­rzo­nych dat. Znów ob­ra­zy i sło­wa krą­żą obok, są bli­sko, tak bar­dzo bli­sko i czu­je się tam­tą ra­dość i strach, smu­tek i wzru­sze­nie, lecz mi­mo trud­nych chwil wszy­scy są ra­zem, nie bra­ku­je ni­ko­go, są star­si, młod­si i ci cał­kiem ma­li. Wszy­scy sta­ją przy sto­le, na­wet ci, któ­rych dzi­siaj już nie ma, cią­gle ży­ją na tym ob­ra­zie i żyć już bę­dą w pa­mię­ci, za­wsze uśmiech­nię­ci i mło­dzi, ta­cy, jak ich za­pa­mię­ta­no. I wresz­cie wszyst­ko to ma wró­cić. Cho­ciaż bę­dą in­ne oso­by, to prze­cież są tak sa­mo waż­ne, wró­cą te sa­me uczu­cia. A prze­cież dzi­siaj jest ła­twiej niż wte­dy. Znów spo­ty­ka­ją się wszy­scy, nie za­brak­nie ni­ko­go i nikt już nie bę­dzie sam. Cho­ciaż przez te kil­ka dni – my­śla­ła ko­bie­ta. Śnieg po ci­chu okry­wał pu­chem mia­sto, za­sła­niał ko­lo­ro­we lamp­ki i skle­po­we wy­sta­wy, jak­by chciał ukryć wszyst­ko to, co sztucz­ne i nie­praw­dzi­we po­ta­ku­jąc, że przy­ja­dą bli­scy i znów bę­dzie tak zgod­nie i ro­dzin­nie, jak we wspo­mnie­niach sprzed czter­dzie­stu lat.

Zgrzyt klu­cza w zam­ku obu­dził sta­rusz­kę z za­my­śle­nia. Urwa­ła się, pry­sła nie­ocze­ki­wa­nie tam­ta myśl, po­zo­sta­wia­jąc bab­cię sam na sam z te­raź­niej­szo­ścią i go­dzi­na­mi nie­pew­ne­go ocze­ki­wa­nia na przy­szłość wy­peł­nio­ną na­dzie­ją. Ko­bie­ta jesz­cze raz spoj­rza­ła w dół i ze spo­ko­jem za­sło­ni­ła okno. I przy­je­dzie Ro­bert z Zo­sią i dzieć­mi, prze­cież obie­cał – do­da­ła, jak­by chcia­ła się upew­nić i wy­szła do przed­po­ko­ju. Za­bie­ga­ny, za­krę­co­ny świat, któ­ry go­ni za jed­ną se­kun­dą, my­śląc, że coś zy­ska, tym­cza­sem tra­ci wię­cej. Prze­lot­ne „dzień do­bry”, któ­re jest łącz­ni­kiem tych sa­mot­nych ło­dzi ki­pią­cych od nad­mia­ru swych spraw. A każ­dy z lu­dzi za­my­ka się w swo­ich my­ślach, od­gra­dza ni­by ścia­ną ze szkła, obo­jęt­nie pa­trzy na in­nych, sły­szy ich co­raz mniej, aż nad­cho­dzi dzień, że choć się chce, nie mo­że do nich do­trzeć. Czło­wiek czło­wie­ko­wi tak bli­sko, a tak bar­dzo obcy.

- Cór­ciu, chcia­łam… – Nie te­raz, ma­mo, je­stem za­ję­ta – prze­rwa­ła z iry­ta­cją cór­ka, ja­sno da­jąc do zro­zu­mie­nia, że sta­ra mat­ka, czy chce, czy nie chce mu­si to zro­zu­mieć i uszanować.

Tyl­ko, że to „nie te­raz” trwa wiecz­nie, a upra­gnio­ne „póź­niej” ni­gdy nie chce na­dejść. Z dnia na dzień, z ty­go­dnia na ty­dzień prze­cho­dzą nie­odby­te roz­mo­wy w zapomnienie.

Pa­da śnieg, świat po­kry­wa bie­lą, po­tem pła­czą desz­cze i mgły su­ną le­ni­wi porankiem.

Słoń­ce z uśmie­chem za­glą­da w pół­sen­ne okna i znów pła­czą desz­cze, umy­ka­ją­ce przed go­nią­cą je bie­lą, co kry­je wszyst­kie łzy i sza­rość, uspo­ka­ja i utu­la każ­dy płacz. Za szy­bą wciąż wszyst­ko się zmie­nia, przy­cho­dzi wy­cze­ka­ne przez dzie­ci i do­ro­słych. Gdzie za­tem po­dzia­ło się tam­to „póź­niej” oku­pio­ne ogrom­ną cier­pli­wo­ścią? Nie chce odejść zła go­dzi­na, z ogrom­nym upo­rem wstrzy­mu­je wska­zów­ki ze­ga­ra, pa­zu­ra­mi trzy­ma się naj­moc­niej jak po­tra­fi, lu­dzi, krad­nie naj­cen­niej­sze chwi­le, bez­kar­nie za­miesz­ku­jąc i ma­miąc świat.

Bez sło­wa pro­te­stu, bez jed­nej łzy sta­rusz­ka wró­ci­ła do po­ko­ju i już za drzwia­mi do­koń­czy­ła ci­cho: – … chcia­łam tyl­ko po­roz­ma­wiać o świętach.

I znów zo­sta­ła sa­ma ze śnie­giem za oknem i ster­tą sta­rych fo­to­gra­fii. Na­dzie­ja, jak ma­ły pło­mień świe­cy roz­świe­ca­ła smut­ne my­śli, któ­re z po­wro­tem po­czę­ły błą­dzić po prze­szłych wy­da­rze­niach. Nie drgnę­ły jed­nak z ra­do­ścią ani na kro­ki zię­cia, ani wnu­ka, zdra­dzo­ne i oszu­ka­ne ko­lej­ny już raz. La­wi­na przy­szło­ści po­czę­ła się zsu­wać, po­cząt­ko­wo de­li­kat­nie i nie­mal­że bez­sze­lest­nie. Jed­nym ru­chem moż­na jesz­cze ją za­trzy­mać, zmie­nić tor jej ru­chu, lecz krok ten wy­ma­ga od­wa­gi. O wie­le ła­twiej by­ło roz­po­cząć jej bieg, cho­ciaż wsty­dem, stra­chem i nie­pew­no­ścią był tka­ny. Wszyst­ko na tej krę­tej dro­dze jest tyl­ko spra­wą, za­da­niem do wy­ko­na­nia, bez na­my­słu, war­to­ści, za każ­dą ce­nę. Nikt nie przy­pusz­czał­by, że ma­rze­nie mo­że być pro­ble­mem, więk­szym, że je­go nie­wy­ko­nal­ność mo­men­tal­nie nik­nie w oczach, kie­dy zo­sta­je ska­za­ne na znisz­cze­nie. Czas nie zna li­to­ści i nie­prze­ku­pio­ny brnie do przo­du. Nie po­cze­ka ni chwi­li, nie­ubła­ga­nie szki­cu­jąc hi­sto­rię, co­raz szyb­ciej przy­bli­żał lu­dzi do wspól­nie spę­dzo­nych chwil przy cho­in­ce, nio­sąc owe „póź­niej”, lecz ko­muś innemu.

- Mi­chał, mu­si­my po­roz­ma­wiać o świę­tach, o ma­mie – roz­po­czę­ła cór­ka sta­rusz­ki. – Już mó­wi­łem, nie bę­dę się za nią wsty­dził. Do­brze wiesz, że przy­jeż­dża sio­stra mo­jej bra­to­wej. Brat mó­wił mi, że Ba­si jest za­in­te­re­so­wa­na za­ło­że­niem spół­ki z na­szym synem.

Za­wsze to ro­dzi­na. Od te­go, jak ją przyj­mie­my za­le­ży, czy ze­chce za­in­we­sto­wać pie­nią­dze w przy­szłą fir­mę Zbysz­ka, czy nie. Gdzie chło­pak znaj­dzie dru­gą ta­ka oka­zję? Prze­cież kre­dy­tu nie do­sta­nie. A ma­ma jak zwy­kle za­ło­ży te swo­je kwie­ci­ste chu­s­ty, jak­by za­po­mnia­ła, że już daw­no nie miesz­ka na wsi. Za­cznie te swo­je opo­wie­ści o kro­wach, psze­ni­cy, wy­kop­kach, a Ba­sia w ży­ciu na­wet na wsi nie by­ła. Na­to­miast wsty­dzić się za to wszyst­ko bę­dzie­my my! – od­rzekł mąż.

- To co ja mam ma­mie po­wie­dzieć? Prze­pra­szam, ale nie mo­żesz spę­dzić z na­mi świąt, bo przy­jeż­dża Ba­sia i jej pie­nią­dze są dla nas waż­niej­sze? – spy­ta­ła z iro­nią. – Rób, co chcesz. To two­ja mat­ka. Tyl­ko po­myśl, że masz jesz­cze sy­na, któ­re­mu mo­żesz za­pew­nić start w ży­cie, a ona? Co ona za­czy­na? No i te jej opo­wie­ści, ja się nie bę­dę za nią wsty­dził! No i co so­bie po­my­śli Ba­sia! – od­po­wie­dział Michał.

- Jak zwy­kle ze wszyst­kim zo­sta­ję sa­ma, a to prze­cież tak­że twój syn! – rze­kła już lek­ko zdenerwowana.

- Spo­koj­nie. Trze­ba do­brze po­my­śleć – odpowiedział.

- Nad czym tu my­śleć, wie­dzia­łam, że za­bie­ra­jąc ją do nas to tyl­ko sa­me kło­po­ty i zmar­twie­nia. Wal­dek jej nie weź­mie, a tym bar­dziej Ma­ry­sia. Jest nas czwo­ro, ale u mnie bę­dzie naj­le­piej, by­le nie za­bie­rać ma­my do sie­bie. Jak zwy­kle wszyst­ko na mo­jej gło­wie, mam już ser­decz­nie dość te­go wszyst­kie­go! – syk­nę­ła cór­ka sta­rusz­ki. – A jak­by ją od­dać do szpi­ta­la? W koń­cu ma swo­je la­ta, a star­si lu­dzie cho­ru­ją. – po­wie­dział po chwi­li na­my­słu Michał.

- Ow­szem, ma­ma cier­pi na nad­ci­śnie­nie, ale bie­rze le­ki. Pój­dę z nią do le­ka­rza i co mu po­wiem? Na­wet jak coś wy­my­ślę, to ma­ma wszyst­kie­mu za­prze­czy i wyj­dę na oszust­kę! – po­wie­dzia­ła żona.

- Po­myśl tro­chę. Kto ci ka­że kła­mać? Gdy­by­śmy tak raz nie da­li jej tych le­ków, po­czu­ła­by się tro­chę go­rzej… – Zwa­rio­wa­łeś?! Chcesz ją wpę­dzić do gro­bu? – obu­rzył się kobieta.

- Daj mi skoń­czyć. Ja­kie­go gro­bu? Jak raz nie weź­mie tych le­ków to nic jej się nie sta­nie. Ot, po­czu­je się tro­chę go­rzej, od­wie­zie się ją szyb­ciut­ko do szpi­ta­la, a tam już się nią zaj­mą. Bę­dzie mia­ła bar­dzo do­brą opie­kę, na­wet lep­szą niż w do­mu i nie po­wie, że się do­brze czu­je. Zo­sta­nie na ob­ser­wa­cję, po­zna ja­kichś mi­łych star­szych lu­dzi i na­wet nie za­uwa­ży, że już mi­nę­ły świę­ta, a my po­zbę­dzie­my się pro­ble­mu – wy­ja­śnił Mi­chał. – Sa­ma nie wiem – za­wa­ha­ła się kobieta.

- Nie ma się nad czym za­sta­na­wiać. Pod­ło­żysz jej ja­kieś wi­ta­mi­ny za­miast tam­tych le­karstw. Je­stem te­raz ca­ły czas w do­mu, więc jak tyl­ko za­cznie się coś dziać, za­wio­zę ją do szpi­ta­la. Po­myśl o Zbysz­ku. W tym wy­pad­ku to naj­lep­sze roz­wią­za­nie. No chy­ba, że chcesz jej po­wie­dzieć wprost – za­koń­czył mąż.

Noc do­brze kry­je wszyst­kie złe za­mia­ry, dla­te­go po­zwa­la my­śleć, mil­czy. Za dnia pod­ję­cie de­cy­zji by­ło­by o wie­le mniej oczy­wi­ste, gdy na sza­li sta­wia się dwie bli­skie osoby.

Po­zor­nie tyl­ko cier­pieć bę­dą tak sa­mo. Nie­wy­słu­cha­ne ma­rze­nie szy­bu­je gdzieś w od­da­li, jak bań­ka my­dla­na, co ba­wi oczy ko­lo­ra­mi tę­czy, lecz cią­gle ucie­ka. Je­den gwał­tow­niej­szy po­dmuch wia­tru, nie­ostroż­ny ruch i tak ła­two mo­że pęk­nąć, znik­nąć, wpra­wia­jąc w zdu­mie­nie ob­ser­wu­ją­ce ją dziec­ko. Mo­że tak­że ist­nieć chwi­lę dłu­żej. Tak wie­le za­le­ży, lecz nie od niej. Ty­sią­ce lu­dzi sta­ją te­raz nad prze­pa­ścią tej de­cy­zji, za­sta­na­wia­jąc się, czy to na pew­no je­dy­na dro­ga. Pó­ki się stoi, moż­na jesz­cze za­wró­cić. Wi­chry tar­ga­ją my­śla­mi, to za­głu­sza­ją jed­ne, to dru­gie, a nad prze­pa­ścią nie ma żad­nej kład­ki. Aż w koń­cu za­czy­nie świ­tać i ze­gar od­mie­rzy ostat­nie se­kun­dy. Znów wró­ci rze­czy­wi­stość, te­raź­niej­szość, od któ­rej tak bar­dzo za­le­ży ju­tro. Jest ono jak trze­pot skrzy­deł pta­ka. Kie­dy chce le­cieć, za­wsze mu­si wy­ko­nać ten sam ruch. Ni­gdy nie prze­ko­na się, czy pod­jął do­brą de­cy­zję, pó­ki nie po­le­ci. I wresz­cie na­dej­dzie ten po­ra­nek, po­ra­nek pró­by przej­ścia na dru­gą stro­nę bądź po­wro­tu, lecz ona już wy­bra­ła. Cór­ka jesz­cze raz za­wa­ha­ła się, lecz zdu­siw­szy w so­bie reszt­ki noc­nych roz­wa­żań za­czę­ła szu­kać wi­ta­min i przy­go­to­wy­wać od­po­wied­nią ilość ta­ble­tek. Ona te­raź­niej­szość, na któ­re tak bar­dzo cze­ka­ła jej mat­ka, jed­nej rozmowy.

Ko­bie­ta z po­zor­nym spo­ko­jem, jak co dzień za­nio­sła le­ki mat­ce i jak zwy­kle nie mia­ła cza­su po­roz­ma­wiać. Wy­szła wcze­śniej niż nor­mal­nie, pró­bu­jąc jesz­cze w bie­gu wy­my­ślić set­ki uspra­wie­dli­wień. Wszyst­kie by­ły ta­kie bła­he i nie­po­waż­ne. Nie po­tra­fi­ły na­wet w ułam­ku uci­szyć te­go, co mia­ło się stać. Sta­rusz­ka nie­świa­do­mie cią­gle ży­ła swo­im ma­rze­niem, któ­re tak ła­two mia­ło pry­snąć. Po­wta­rza­jąc co­dzien­ny po­rzą­dek dnia ko­bie­ta za­ży­ła le­ki i po śnia­da­niu na no­wo roz­po­czę­ła swo­ją ro­bót­kę. Znów ni­ci prze­pla­ta­ły się po­słusz­nie, ukła­da­ły w oczka i pę­tel­ki, chwy­ta­ły się jed­ne dru­gich. Pra­ca, któ­ra po­cząt­ko­wo szła tak spraw­nie, po­wo­li za­czy­na­ła być co­raz trud­niej­sza. Oczka gu­bi­ły się zu­chwa­le, a od­po­wied­nie uło­że­nie ni­ci wy­ma­ga­ło co­raz więk­sze­go sku­pie­nia. Sil­ny ból gło­wy nie­mal­że roz­sa­dzał czasz­kę, a po­gar­sza­ją­ce się sa­mo­po­czu­cie za­czę­ło znacz­nie utrud­niać funkcjonowanie.

- Mi­chał! Mi­chał! – Co się sta­ło ma­mo? – od­po­wie­dział zięć.

- Dziw­nie się czu­ję. Bar­dzo bo­li mnie gło­wa – po­skar­ży­ła się sta­rusz­ka. – Zmie­rzę ma­mie ci­śnie­nie. Mo­że to ma ja­kiś zwią­zek – mó­wiąc to z uda­wa­ną tro­ską Mi­chał się­gnął po ciśnieniomierz.

- Ma­mo, 220 na 110, za du­że! Tyl­ko dla­cze­go ta­kie du­że? Bra­ła ma­ma le­ki? – spy­tał. – Tak – od­po­wie­dzia­ła mu.

- Za­wio­zę ma­mę do szpi­ta­la – zde­cy­do­wał zięć.

Cie­pła i lep­ka stróż­ka krwi na­gle po­pły­nę­ła ko­bie­cie z nosa.

Wszyst­ko przy­kry­te złud­ną tro­ską, ni­czym te da­chy do­mów, co je śnieg z wol­na otu­la. Tak pięk­nie i efek­tow­nie wy­glą­da­ją, tak baj­ko­wo, lecz nie po­trze­bu­ją ni jed­nej śnie­żyn­ki. One sa­me chro­nią do­my i to wła­śnie od zgub­ne­go śnie­gu. W szpi­ta­lu na­tych­miast za­ję­to się cho­rą, wni­kli­wie po­szu­ku­jąc przy­czy­ny złe­go sa­mo­po­czu­cia. Po­zo­sta­ła ona jed­nak za­gad­ką, któ­rej ro­dzi­na z pew­no­ścią wo­la­ła­by jed­nak nie roz­wią­zy­wać. – Zo­sta­wia­my pa­nią na kil­ka dni, na ob­ser­wa­cję i je­że­li nic się nie po­wtó­rzy, na świę­ta mo­że pa­ni wra­cać do do­mu – po­wie­dział cie­pło lekarz.

- Bar­dzo się cie­szę, bo wie pan, ma przy­je­chać mój młod­szy syn z żo­ną i dzieć­mi, obie­cał mi to i … Jej głos po­wo­li nik­nął w szu­mie ko­ry­ta­rza. De­li­kat­ny i wą­tły pło­myk na­dziei tlił się co­raz moc­niej. Tak bar­dzo się ba­łam, że przez to nie­szczę­śli­we zda­rze­nie omi­nie mnie to, na co tak dłu­go cze­ka­łam – po­my­śla­ła już co­raz bar­dziej spo­koj­na. Biel szpi­tal­nej sa­li lek­ko prze­ra­ża­ła ko­bie­tę. Tak bar­dzo nie chcia­ła być w te świę­ta sama.

- Ma­mo, pój­dę już. Mam jesz­cze szki­ce do skoń­cze­nia, ale nic się nie martw. Po­wiem Ha­li­nie, że tu je­steś i przyj­dzie­my od­wie­dzić cię jesz­cze dziś – po­wie­dział Mi­chał. – Do­brze. Prze­cież wiem, że masz du­żo pra­cy, a ja ci tu jesz­cze ta­kie pro­ble­my spra­wiam – od­po­wie­dzia­ła kobieta.

- Ża­den pro­blem. Do­brze, że już się le­piej czu­jesz – rzu­cił tyl­ko i wyszedł.

Nie miał od­wa­gi po­wie­dzieć, że je­go pro­blem wła­śnie się roz­wią­zał. Ca­łą dro­gę po­wrot­ną my­ślał o tym, po­szu­ku­jąc uspra­wie­dli­wień, to znów obar­cza­jąc wi­ną żo­nę. Nie są­dził, że uspra­wie­dli­wie­nie się bę­dzie trud­niej­sze niż po­cząt­ko­wo przy­pusz­czał. Jed­nak im dłu­żej my­ślał, tym bar­dziej uda­wa­ło mu się prze­ko­nać sie­bie, że po­stą­pił słusz­nie i już cał­kiem spo­koj­ny po­wia­do­mił żo­nę o zdarzeniu.

Nad­szedł wie­czór i stę­sk­nio­ne oczy sta­rusz­ki po­czę­ły nie­cier­pli­wie prze­mie­rzać głę­bię ko­ry­ta­rza. Na­ra­sta­ją­cy nie­po­kój ka­zał co­raz in­ten­syw­niej czu­wać i cze­kać. Że­by uj­rzeć cho­ciaż jed­ną uko­cha­ną po­stać, bo­daj zna­jo­my za­rys. Prze­cież obie­ca­li – szep­nę­ła. Noc dłu­ży­ła się nie­zno­śnie. Dziw­ny lęk po­wo­li za­kra­dał się do ser­ca, stop­nio­wo za­ma­zu­jąc wi­zję wspól­nych świąt. Lecz po chwi­li wstę­po­wa­ła otu­cha, ma­leń­ki pro­my­czek na­dziei, któ­ry spo­koj­nie i le­ni­wie pa­lił się, jak błysz­czą­ce gwiaz­dy w tę mroź­ną noc. Ko­lej­ne­go dnia ko­bie­ta już od ra­na cze­ka­ła na dzie­ci. Obiet­ni­ca oka­za­ła się pu­stą i nic nie­zna­czą­cą, a ra­ni­ła bar­dziej niż ostry ka­wa­łek me­ta­lu. Sta­rusz­ka co chwi­lę wy­cho­dzi­ła z sa­li na ko­ry­tarz i spa­ce­ro­wa­ła nim, usil­nie wie­rząc, że dzi­siaj na pew­no przyj­dą. Na­stęp­ne­go dnia sy­tu­acja po­wtó­rzy­ła się, a do Wi­gi­lii zo­stał już tyl­ko je­den dzień. Ma­rze­nie mia­ło pry­snąć w jed­nej chwi­li. Każ­dy szcze­gół od­sła­niał swe praw­dzi­we ob­li­cze i do­pa­so­wy­wał się do ca­ło­ści ukła­dan­ki. Z każ­dą go­dzi­ną na­dzie­ja ga­sła, a wiel­kie łzy roz­cza­ro­wa­nia i smut­ku pły­nę­ły wart­ko po twa­rzy, co chwi­la ukrad­kiem wy­cie­ra­ne rę­ka­wem, gdy nikt nie wi­dział. – Chy­ba bę­dzie mu­sia­ła pa­ni spę­dzić z na­mi świę­ta. Nic złe­go się z pa­nią nie dzie­je i mo­gli­by­śmy wy­pi­sać pa­nią do do­mu, ale nie mo­że­my do­dzwo­nić się do pa­ni cór­ki – wy­ja­śnił lekarz.

Łzy ogrom­ne­go za­wo­du i smut­ku po­czę­ły pa­dać jed­na za dru­gą. Tak bar­dzo cze­ka­ła na te świę­ta. Na­wet śnieg pa­dał jak tam­tej Wi­gi­lii przed la­ty, kie­dy wszy­scy mi­mo pro­ble­mów i trud­no­ści by­li przez tych kil­ka dni szczę­śli­wi. Wszy­scy, któ­rych ko­cha­ła zo­sta­wi­li ją. Jej po­świę­ce­nie, mi­łość i trud wy­rzu­ci­li do ko­sza, za­mie­ni­li na bez­dusz­ne pie­nią­dze. – Niech się pa­ni nie mar­twi – rzekł po­now­nie mło­dy le­karz. To bar­dzo smut­ne, wiem i na­wet nie wiem jak to po­wie­dzieć, ale wo­lę naj­gor­szą praw­dę niż pięk­ne kłam­stwo – zła­pał od­dech i ci­chut­ko do­dał. Wie­lu lu­dzi jest od­da­wa­nych na świę­ta do szpi­ta­la. Ro­dzi­ny nie chcą zaj­mo­wać się swo­imi bab­cia­mi, dziad­ka­mi, cza­sem chcą wy­je­chać i ucie­ka­ją się do oszustw i pod­ło­ści, a my nic nie mo­że­my zro­bić. Wiem, że to przy­kre, ale jak już po­wie­dzia­łem – jest w szpi­ta­lu wię­cej ta­kich osób jak pa­ni i ja też spę­dzam ten wy­jąt­ko­wy wie­czór tu­taj na od­dzia­le. Mo­że ra­zem ja­koś spę­dzi­my ten czas? Prze­cież w świę­ta nikt nie po­wi­nien być sam, a tym bar­dziej nie po­wi­nien pła­kać – po­wie­dział. Na ko­ry­ta­rzu da­ło się sły­szeć czy­jeś kro­ki. Sta­wa­ły się co­raz gło­śniej­sze, sta­wia­ne tro­chę nie­pew­nie. W koń­cu w drzwiach sta­nę­ła mło­da ko­bie­ta i uśmiech­nę­ła się sła­bo. Na jej wi­dok oczy sta­rusz­ki po­czę­ły błysz­czeć i na­dzie­ja na no­wo na­peł­ni­ła jej du­szę za­pa­łem. Bab­cia moc­no przy­tu­li­ła dziew­czy­nę, a drżą­ce z wzru­sze­nia usta od­wza­jem­ni­ły uśmiech. – Pa­nie dok­to­rze. To jest Go­sia, mo­ja są­siad­ka, a wła­ści­wie to ta­ka „przy­szy­wa­na” wnu­sia, po­ma­ga­ła mi po śmier­ci mę­ża, aż do cza­su kie­dy Ha­li­na za­bra­ła mnie do mia­sta, mó­wi­łam pa­nu – po­wie­dzia­ła jed­nym tchem babcia.

Le­karz uśmiech­nął się tyl­ko, nie chcąc przeszkadzać.

- Ro­zu­miem, że mam przy­go­to­wać wy­pis? – spy­tał cią­gle uśmie­cha­jąc się. – Ależ oczy­wi­ście, prze­cież w świę­ta nikt nie po­wi­nien być sam, praw­da bab­ciu? – od­po­wie­dzia­ła dziewczyna.

Ma­rze­nia tak de­li­kat­ne i kru­che, jak bomb­ki na cho­in­ce, zi­ści­ło się. Wró­ci­ło wspo­mnie­nie sprzed wie­lu lat. Cho­ciaż te­raz zo­sta­ły tyl­ko dwie oso­by, ob­raz nie mniej barw­ny za­pi­sał się w pa­mię­ci i z pew­no­ścią po­zo­sta­nie tam przez dłu­gie lata.

Wszyst­ko, co za­po­mnia­ne przy­wró­cił czas. Bań­ki my­dla­ne, znów wi­ru­ją na wie­trze, cie­sząc oczy pa­trzą­cych. Mie­nią się w pro­mie­niach słoń­ca i swą ulot­no­ścią przy­cią­ga­ją uwa­gę wi­dzów. Wi­ru­jąc opa­da­ją z wdzię­kiem i na­wet je­śli pęk­ną, to z ta­ką ma­gią iż wy­da­je się, że spa­da­ją­ca kro­pla mie­ni się jesz­cze bar­dziej niż wte­dy gdy by­ła tyl­ko tę­czo­wym bą­blem na wie­trze. Kro­pel­ka, któ­ra upa­da na dy­wan bia­łe­go pu­chu ro­bi to tyl­ko po ty, by at­mos­fe­ra praw­dzi­wych świąt za­miesz­ki­wa­ła w każ­dym z nas. W świę­ta nikt nie po­wi­nien być sam… Hi­sto­ria ta wy­da­rzy­ła się na­praw­dę, Gie­nia dziś mia­ła­by 97 lat… nie­ste­ty ode­szła od nas rok te­mu. Do ostat­nich chwil by­ła z na­mi w do­mu,( ode­szła w śnie) mo­ja ma­ma ni­gdy by nie po­zwo­li­ła na to by bab­cia tra­fi­ła do do­mu opie­ki czy szpi­ta­la. Sa­ma jest pie­lę­gniar­ką i w swej pra­cy na co dzień nie­ste­ty spo­ty­ka się z bez­dusz­no­ścią i obo­jęt­no­ścią ludzi.

Oczy­wi­ście zda­rza­ją się sy­tu­acje kie­dy po­byt w szpi­ta­lu jest ko­niecz­no­ścią i wte­dy nie ma wyj­ścia… ale je­że­li moż­na za­pew­nić opie­kę star­szym oso­bom w do­mu, to jest oczy­wi­ście dla nich kom­for­to­wa sytuacja.

Bar­dzo chcia­łam by Pań­stwo po­zna­li na­szą ba­bu­nię, oso­bę któ­ra nie tyl­ko mi – da­ła wie­le mi­ło­ści, mą­dro­ści, a przede wszyst­kim ogrom­ną si­łę, któ­ra na­dal pcha mo­ją osób­kę w do­brym kie­run­ku. Bab­cia uczy­ła mnie jak wal­czyć o sie­bie i jak być sil­ną w dzi­siej­szym za­bie­ga­nym i ob­łud­nym świe­cie. Szcze­rze wie­rzę, że to nie przy­pa­dek, że na­sze dro­gi się prze­cię­ły. Dzię­ku­ję Bo­gu za moż­li­wość ży­cia, śmia­ło mo­gę na­pi­sać w wie­lo­po­ko­le­nio­wej ro­dzi­nie, któ­ra jest dla mnie pod­po­rą i tar­czą. Wiem, że z nią mo­gę „prze­no­sić gó­ry”. Na­wet gdy przy­cho­dzi zwąt­pie­nie, nie­po­wo­dze­nie czy roz­cza­ro­wa­nie to mu­szę pa­mię­tać, że kie­dyś ktoś mi po­wie­dział: „dasz ra­dę i pró­buj do skut­ku, bo war­to, a jak mi nie wie­rzysz to spójrz na mo­je ży­cie… war­to wnu­siu, war­to”. Mo­głam ca­ły­mi go­dzi­na­mi słu­chać opo­wie­ści ba­bu­ni o jej ży­ciu na wsi, o cięż­kiej pra­cy, o woj­nie, ty­le prze­ży­ła i do­świad­czy­ła… Bar­dzo nam wszyst­kim bra­ku­je Gie­ni, jej cie­pła, do­bro­ci, uśmie­chu, opowieści.

Tę­sk­ni­my za do­ty­kiem spra­co­wa­nych dło­ni, ci­chym szep­tem wie­czor­nej roz­mo­wy z Bo­giem. Już na za­wsze po­zo­sta­nie w na­szych ser­cach, a do pu­ki bę­dzie­my ją wspo­mi­nać, do­tąd bę­dzie żyć o niej myśl. To dzię­ki niej stwo­rzy­li­śmy swój azyl tu na zie­mi – ko­cha­ją­cą ro­dzi­nę, cie­pło, mi­łość i zro­zu­mie­nie. Ta­ki nasz ma­leń­ki szczę­śli­wy świat… szko­da, że jej już za­bra­kło w nim.

Go­six