Europejski Trybunał Praw Człowieka nadal piętnuje osoby z zespołem Downa

Eu­ro­pej­ska Fe­de­ra­cja dla Ży­cia i God­no­ści Czło­wie­ka ONE OF US „wy­ra­ża głę­bo­kie za­nie­po­ko­je­nie fak­tem, że ży­cie i god­ność nie­na­ro­dzo­nych dzie­ci z ze­spo­łem Do­wna po raz ko­lej­ny zo­sta­ły prze­oczo­ne przez Eu­ro­pej­ski Try­bu­nał Praw Czło­wie­ka”. To re­ak­cja na wy­rok ETPC z 14 grud­nia w spra­wie M.L. prze­ciw­ko Polsce.

Eu­ro­pej­ski Try­bu­nał Praw Czło­wie­ka (ETPC) 14 grud­nia opu­bli­ko­wał wy­rok w spra­wie po­mię­dzy cię­żar­ną oby­wa­tel­ką Pol­ski a jej kra­jem. Ko­bie­ta chcia­ła do­ko­nać abor­cji ze wzglę­du na zdia­gno­zo­wa­nie u jej dziec­ka ze­spo­łu Do­wna. Pol­skie pra­wo z 1993 r. ze­zwa­la­ło na abor­cję w przy­pad­ku nie­pra­wi­dło­wo­ści pło­du do cza­su jej za­ka­zu na mo­cy wy­ro­ku Try­bu­na­łu Kon­sty­tu­cyj­ne­go z 2020 r. (orze­cze­nie stwier­dza­ją­ce, że abor­cja ze wzglę­du na nie­peł­no­spraw­ność jest uwa­ża­na za prak­ty­kę „eu­ge­nicz­ną”, a za­tem nie­zgod­ną z konstytucją).

Ko­bie­ta w cią­ży, któ­rej w Pol­sce od­mó­wio­no me­dycz­ne­go prze­rwa­nia cią­ży (MTP), do­ko­na­ła abor­cji w pry­wat­nej kli­ni­ce w Ho­lan­dii. Eu­ro­pej­ski Try­bu­nał Praw Czło­wie­ka uwa­ża, że do­szło do na­ru­sze­nia art. 8 „Pra­wo do po­sza­no­wa­nia praw pry­wat­nych i ro­dzin­nych”. Stwier­dza, że orze­cze­nie pol­skie­go Try­bu­na­łu Kon­sty­tu­cyj­ne­go jest ska­żo­ne wcze­śniej­szym pro­ble­mem po­wo­ły­wa­nia sę­dziów do te­go or­ga­nu, w związ­ku z czym do­pie­ro tekst z 1993 r., ze­zwa­la­ją­cy na MTP, jest zgod­ny z pra­wem. Z uza­sad­nie­nia Eu­ro­pej­skie­go Try­bu­na­łu Praw Czło­wie­ka wy­ni­ka, że unie­moż­li­wie­nie ko­bie­cie cię­żar­nej abor­cji dziec­ka z ze­spo­łem Do­wna, gdy pra­wo na to po­zwa­la, sta­no­wi na­ru­sze­nie art. 8.

Eu­ro­pej­ska Fe­de­ra­cja ONE OF US zwra­ca uwa­gę, że Eu­ro­pej­ski Try­bu­nał Praw Czło­wie­ka przy­po­mniał, że art. 8 „nie mo­że być in­ter­pre­to­wa­ny ja­ko przy­zna­ją­cy pra­wo do abor­cji” (§94). Do­da­je, że „ja­ka­kol­wiek re­gu­la­cja do­ty­czą­ca prze­ry­wa­nia cią­ży nie sta­no­wi in­ge­ren­cji w pra­wo mat­ki do po­sza­no­wa­nia jej ży­cia pry­wat­ne­go” (§153).

– Prę­dzej czy póź­niej kra­je za­chod­nie sta­ną w ob­li­czu swo­ich sprzecz­no­ści: jak mo­że­my za­ak­cep­to­wać abor­cję eu­ge­nicz­ną, sko­ro przy­wią­zu­je­my wa­gę do praw czło­wie­ka? Czy ży­cie dziec­ka z nie­peł­no­spraw­no­ścią jest bez­war­to­ścio­we? Każ­de ży­cie oso­by nie­peł­no­spraw­nej za­słu­gu­je na to, aby być ce­nio­ne ja­ko war­te prze­ży­cia. Ko­niecz­ne jest po­sza­no­wa­nie pod­sta­wo­wych praw każ­de­go czło­wie­ka i uzna­nie war­to­ści każ­de­go czło­wie­ka, nie­za­leż­nie od je­go uwa­run­ko­wań ge­ne­tycz­nych – mó­wi Ma­ri­na Ca­si­ni, prze­wod­ni­czą­ca Eu­ro­pej­skiej Fe­de­ra­cji ONE OF US.

Przy­po­mi­na tak­że, że nie­daw­no Ko­mi­tet Praw Osób Nie­peł­no­spraw­nych ONZ (CRPD) za­jął zde­cy­do­wa­ne sta­no­wi­sko w tej kwe­stii, wy­ra­ża­jąc „za­nie­po­ko­je­nie de­wa­lu­acją osób nie­peł­no­spraw­nych w wy­ni­ku po­li­tyk i prak­tyk, któ­re sta­no­wią pod­sta­wę pre­na­tal­nych ba­dań ge­ne­tycz­nych pod ką­tem upo­śle­dze­nia pło­du, szcze­gól­nie w od­nie­sie­niu do tri­so­mia 21”.

Eu­ro­pej­ska Fe­de­ra­cja ONE OF US przy­wo­ła­ła w swo­im oświad­cze­niu tak­że sło­wa dwóch sę­dziów Eu­ro­pej­skie­go Try­bu­na­łu Praw Czło­wie­ka, któ­rzy w zda­niu od­ręb­nym stwier­dzi­li, że „w spo­łe­czeń­stwie de­mo­kra­tycz­nym na­le­ży pre­fe­ro­wać po­dej­ście bar­dziej in­klu­zyw­ne, a róż­no­rod­ność ge­ne­tycz­ną na­le­ży po­strze­gać nie ja­ko za­gro­że­nie, ale ja­ko moż­li­we źró­dło wzbo­ga­ce­nia”. Wy­ra­zi­li tak­że ubo­le­wa­nie z po­wo­du po­tę­pie­nia Pol­ski przez Eu­ro­pej­ski Try­bu­nał Praw Czło­wie­ka, po­twier­dza­jąc, że „na­tych­mia­sto­wy wy­rok przy­czy­ni się do wzmoc­nie­nia uprze­dzeń wo­bec nie­zwy­kle bez­bron­nej gru­py osób z tri­so­mią 21 i ne­ga­tyw­ne­go po­strze­ga­nia ich ja­ko cię­ża­ru dla ich rodzin”.

Eu­ro­pej­ska Fe­de­ra­cja ONE OF US zwró­ci­ła uwa­gę tak­że na mo­ment wy­da­nia de­cy­zji ETPC. – Prze­wi­dy­wa­no, że wy­rok bę­dzie la­tem te­go ro­ku, dla­te­go wy­da­je się, że de­cy­zja ta zbie­gła się z ostat­ni­mi zmia­na­mi po­li­tycz­ny­mi w Pol­sce. Ta syn­chro­ni­za­cja cza­so­wa bu­dzi pew­ne oba­wy, po­nie­waż su­ge­ru­je, że Try­bu­nał wy­da­je się być otwar­ty na na­ci­ski po­li­tycz­ne. Mo­że to bu­dzić wąt­pli­wo­ści co do bez­stron­no­ści eu­ro­pej­skie­go wy­mia­ru spra­wie­dli­wo­ści – za­zna­czo­no w oświadczeniu.

Eu­ro­pej­ska Fe­de­ra­cja dla Ży­cia i God­no­ści Czło­wie­ka ONE OF US dzia­ła od po­nad 10 lat. Zrze­sza 53 sto­wa­rzy­sze­nia pro-li­fe z 24 kra­jów europejskich.

Źró­dło: jedenznas.pl