Wytyczne MZ w sprawie aborcji

No­we wy­tycz­ne Mi­ni­ster­stwa Zdro­wia do­ty­czą­ce prze­słan­ki zdro­wia psy­chicz­ne­go w abor­cji bu­dzą w Pol­sce wie­le wąt­pli­wo­ści praw­nych. Jak do­no­si Rzecz­po­spo­li­ta, choć wy­tycz­ne te ma­ją na ce­lu za­pew­nić le­ka­rzom „pew­ność psy­chicz­ną”, nie gwa­ran­tu­ją one bez­pie­czeń­stwa praw­ne­go, co mo­że mieć istot­ne kon­se­kwen­cje dla prak­ty­ki medycznej.

30 sierp­nia Mi­ni­ster­stwo Zdro­wia wy­da­ło no­we wy­tycz­ne, któ­re pod­kre­śla­ją, że le­karz nie ma upraw­nie­nia do ar­bi­tral­ne­go kwe­stio­no­wa­nia za­świad­czeń wy­sta­wia­nych przez spe­cja­li­stów in­nych dzie­dzin, np. psy­chia­trów, któ­rzy stwier­dza­ją, że cią­ża sta­no­wi za­gro­że­nie dla zdro­wia psy­chicz­ne­go ko­bie­ty. Do­dat­ko­wo, wska­za­no, że za­gro­że­nie zdro­wia psy­chicz­ne­go ko­bie­ty sa­mo w so­bie mo­że być pod­sta­wą do prze­pro­wa­dze­nia abor­cji, bez ko­niecz­no­ści wy­stą­pie­nia jed­no­cze­sne­go za­gro­że­nia dla jej życia.

Jed­nak­że jak za­uwa­ża „Rzecz­po­spo­li­ta”, wy­tycz­ne te nie mo­gą zmie­nić fak­tycz­ne­go sta­nu praw­ne­go, któ­ry zo­stał usta­lo­ny przez Try­bu­nał Kon­sty­tu­cyj­ny w 2020 ro­ku. We­dług te­go wy­ro­ku, abor­cja tzw. eu­ge­nicz­na jest nie­zgod­na z Kon­sty­tu­cją RP, co sta­wia pod zna­kiem za­py­ta­nia le­gal­ność prze­pro­wa­dza­nia abor­cji na pod­sta­wie je­dy­nie prze­słan­ki zdro­wia psychicznego.

Dr hab. Mi­ko­łaj Ma­łec­ki z Uni­wer­sy­te­tu Ja­giel­loń­skie­go, cy­to­wa­ny przez „Rzecz­po­spo­li­tą”, wy­ja­śnia, że wy­tycz­ne Mi­ni­ster­stwa Zdro­wia nie ma­ją mo­cy praw­nej i nie mo­gą zmie­niać obo­wią­zu­ją­cych prze­pi­sów. Le­ka­rze na­dal mu­szą dzia­łać w ra­mach usta­wo­wych prze­sła­nek abor­cyj­nych, któ­re do­pusz­cza­ją prze­rwa­nie cią­ży je­dy­nie w przy­pad­ku za­gro­że­nia ży­cia lub zdro­wia ko­bie­ty, lub w sy­tu­acji po­dej­rze­nia po­peł­nie­nia przestępstwa.

Kry­ty­cy no­wych wy­tycz­nych wska­zu­ją, że wpro­wa­dze­nie moż­li­wo­ści uzy­ska­nia abor­cji na pod­sta­wie za­świad­cze­nia od psy­chia­try mo­że otwo­rzyć dro­gę do nad­użyć, ta­kich jak tzw. „abor­cjo­ma­ty” – au­to­ma­tycz­ne sys­te­my wy­da­ją­ce skie­ro­wa­nia na abor­cję na pod­sta­wie te­le­po­ra­dy z lekarzem.

W roz­mo­wie z „Dzien­ni­kiem Ga­ze­tą Praw­ną”, le­karz, któ­ry pra­gnie za­cho­wać ano­ni­mo­wość, pod­kre­śla, że już te­raz moż­na ła­two uzy­skać za­świad­cze­nie o za­gro­że­niu zdro­wia psy­chicz­ne­go po­przez kon­sul­ta­cję on­li­ne z psy­chia­trą, co mo­że pro­wa­dzić do nad­użyć systemu.

Wy­tycz­ne Mi­ni­ster­stwa Zdro­wia ma­ją ogra­ni­czo­ne moż­li­wo­ści – mo­gą je­dy­nie po­ma­gać w in­ter­pre­ta­cji i sto­so­wa­niu już ist­nie­ją­cych prze­pi­sów, ale nie ma­ją mo­cy, by zmie­niać pra­wo. To waż­ne roz­róż­nie­nie, zwłasz­cza w kon­tek­ście ochro­ny ży­cia nie­na­ro­dzo­nych dzieci.

jb
Źró­dło: rp.pl