Zbieranie danych

W 31. tygodniu życia dziecko doskonali swoje zmysły i układ nerwowy, a wyglądem przypomina noworodka.

Two­je dziec­ko wciąż in­ten­syw­nie ro­śnie. Mo­że już mie­rzyć 43 cm dłu­go­ści (przy wy­pro­sto­wa­nych nóż­kach), a wa­ży oko­ło dwóch kg. Ma­leń­stwo gro­ma­dzi tkan­kę tłusz­czo­wą, któ­ra sta­no­wi te­raz osiem proc. wa­gi je­go cia­ła (przy po­ro­dzie bę­dzie to 12 proc.).

Co się dzieje w 31. tygodniu ciąży?

31. ty­dzień ży­cia to szcze­gól­ny czas w roz­wo­ju zmy­słów, zwłasz­cza wzro­ku. Po­stę­pu­je mie­li­ni­za­cja (czy­li: two­rze­nia osłon­ki) ner­wu wzro­ko­we­go, dzię­ki cze­mu im­pul­sy ner­wo­we mię­dzy okiem a ośrod­kiem wzro­ku w mó­zgu bę­dą prze­miesz­czać się du­żo szyb­ciej. W tym cza­sie gał­ka oczna uczy się zło­żo­nych ru­chów – w gó­rę, dół i na bo­ki. Ko­lej­ną no­wo­ścią jest bez­wa­run­ko­wy od­ruch zwę­ża­nia i roz­sze­rza­nia źre­nic w re­ak­cji na światło.

Two­je dziec­ko co­raz le­piej sły­szy i za­pa­mię­tu­je dźwię­ki. Sły­szy Twój głos, ana­li­zu­je i za­pa­mię­tu­je cha­rak­te­ry­stycz­ny dla Cie­bie ak­cent i me­lo­dię. Sły­szy i od­bie­ra emo­cje, zwłasz­cza że do­cie­ra­ją do nie­go sub­stan­cje, któ­re są ich bio­che­micz­nym pod­ło­żem. Dziec­ko od­bie­ra­jąc dźwię­ki, róż­ni­cu­je ich gło­śność, wy­so­kość, czas trwa­nia, rytm i ak­cent. Za­ob­ser­wo­wa­no, że dźwię­ki ni­skie ha­mu­ją ak­tyw­ność ma­łe­go czło­wie­ka, a wy­so­kie ją pobudzają.

Za­ob­ser­wo­wa­no, że dźwię­ki ni­skie ha­mu­ją ak­tyw­ność ma­łe­go czło­wie­ka, a wy­so­kie ją pobudzają.

Tajemnice pamięci

Już na tak wcze­snym (a na­wet jesz­cze wcze­śniej – oko­ło 17 ty­go­dnia) eta­pie roz­wo­ju czło­wie­ka dzia­ła pa­mięć. Praw­do­po­dob­nie pierw­sze wspo­mnie­nia za­pi­sy­wa­ne są w cie­le mig­da­ło­wa­tym. Nie da się ich jed­nak od­two­rzyć w po­sta­ci wspo­mnień, wra­ca­ją ja­ko pod­świa­do­me wra­że­nia. Prof. W. Fi­jał­kow­ski przy­ta­cza hi­sto­rię mło­de­go dy­ry­gen­ta. Po raz pierw­szy miał on od­two­rzyć pew­ną me­lo­dię. Wy­da­ła mu się ona jed­nak zna­jo­ma, tak jak­by pa­mię­tał ją nu­ta po nu­cie. Do­wie­dział się, że ma­ma, któ­ra by­ła wio­lon­cze­list­ką, ćwi­czy­ła ten utwór, bę­dąc w cią­ży. Po­dob­ne hi­sto­rie po­noć mia­ły miej­sce w ży­ciu mu­zy­ków Ar­tu­ra Ru­bin­ste­ina i Bo­ri­sa Brotta.

W pa­mię­ci Two­je­go dziec­ka za­pi­su­ją się też emo­cje. Przede wszyst­kim – Two­je. To, ja­ki bio­che­micz­ny za­pis bę­dzie do­mi­no­wał – zwią­za­ny z emo­cja­mi przy­jem­ny­mi bądź trud­ny­mi – mo­że mieć wpływ na pre­dys­po­zy­cje Two­je­go dziec­ka i to, z ja­kim na­sta­wie­niem bę­dzie wkra­cza­ło w świat: lę­ko­wym, agre­syw­nym czy ra­do­snym. Na­wet je­śli hor­mo­ny mat­ki nie do­sta­ją się bez­po­śred­nio do krwio­bie­gu dziec­ka, i tak ma­ją na nie wpływ. Hor­mo­ny zwią­za­ne ze stre­sem po­gar­sza­ją ukrwie­nie ło­ży­ska, a co za tym idzie od­ży­wie­nie i do­tle­nie­nie dziecka.

To ciągle ja

Dzię­ki funk­cjo­nu­ją­cej i gro­ma­dzą­cej da­ne pa­mię­ci Two­je no­wo na­ro­dzo­ne dziec­ko bę­dzie mia­ło po­czu­cie cią­gło­ści do­świad­czeń. Dźwięk Two­je­go gło­su, bi­cie ser­ca bę­dą mu już zna­ne – bę­dzie je pa­mię­ta­ło z miej­sca, w któ­rym do­tąd czu­ło się bez­piecz­nie. Stwier­dzo­no też, że dziec­ko, któ­re prze­by­wa w śro­do­wi­sku dwu­ję­zycz­nym, szyb­ciej uczy się ję­zy­ka, któ­rym je­go mat­ka mó­wi­ła w cza­sie cią­ży. Świa­do­mość ist­nie­nia te­go ro­dza­ju pa­mię­ci po­ma­ga w opie­ce nad dziec­kiem już po uro­dze­niu. Wy­ja­śnia upodo­ba­nie nie­któ­rych dzie­ci do tzw. bia­łe­go szu­mu (np. szum su­szar­ki) i za­le­ce­nie, by cia­sno owi­jać maluszka.

Jak się czujesz, mamo?

Za­pew­ne ob­ser­wu­jesz te­raz swo­ją wa­gę. Oprócz te­go, że ro­śnie Ci brzuch i gro­ma­dzisz tkan­kę tłusz­czo­wą, któ­ra bę­dzie Two­im za­pa­sem ener­ge­tycz­nym na czas kar­mie­nia pier­sią, za­czy­nasz ma­ga­zy­no­wać wo­dę. Ma to swo­je plu­sy – wy­gła­dza­ją Ci się zmarszcz­ki i Two­ja twarz wy­glą­da pro­mien­nie. Ale są i mi­nu­sy – obrzę­ki. Je­śli masz ten pro­blem, pa­mię­taj, by nie prze­by­wać zbyt dłu­go na sto­ją­co, a w cza­sie od­po­czyn­ku przy­bie­rać po­zy­cję z no­ga­mi po­wy­żej tu­ło­wia. Nie re­zy­gnuj z ru­chu. Do gim­na­sty­ki włącz ćwi­cze­nia przy­go­to­wu­ją­ce do po­ro­du, o ile to moż­li­we – do­bra­ne po kon­sul­ta­cji z fi­zjo­te­ra­peu­tą. Pa­mię­taj o zbi­lan­so­wa­nej die­cie i o badaniach.

Wraz z ro­sną­cym brzu­chem mo­żesz po­czuć dys­kom­fort, gdy zbyt dłu­go le­żysz na wznak. Jest to spo­wo­do­wa­ne uci­skiem ma­ci­cy na tęt­ni­cę. I Ty, i dziec­ko, mo­że­cie być przez to sła­biej do­tle­nie­ni. Dla­te­go war­to po­lu­bić po­zy­cję na bo­ku, zwłasz­cza le­wym – ona naj­bar­dziej sprzy­ja do­tle­nie­niu i od­ży­wie­niu maluszka.

31. ty­dzień cią­ży to do­bry czas, by kom­ple­to­wać wy­praw­kę dla dziec­ka. Sprawdź, co ci się przy­da, a bez cze­go mo­żesz się obejść. Czy np. bę­dziesz ko­rzy­stać z prze­wi­ja­ka? Al­bo pod­grze­wa­czy do bu­te­lek, je­śli za­mie­rzasz kar­mić pier­sią? Mo­że w ta­kim ra­zie za­miast kom­ple­tu bu­te­lek wy­star­czy jed­na na wszel­ki wy­pa­dek. Za­py­taj ro­dzi­ców star­szych dzie­ci, co spraw­dzi­ło się u nich, a co oka­za­ło się kom­plet­nie niepotrzebne.

Wiek Two­je­go dziec­ka mo­że się nie­znacz­nie róż­nić od wy­li­czo­ne­go w ga­bi­ne­cie le­kar­skim. Le­karz li­czy od da­ty Two­jej ostat­niej mie­siącz­ki. My li­czy­my od po­czę­cia. Mię­dzy ty­mi dwo­ma da­ta­mi mo­że być oko­ło dwóch ty­go­dni różnicy.

Mag­da­le­na i Ma­rek Urlichowie

Bi­blio­gra­fia:

1. Fi­jał­kow­ski, Je­stem od po­czę­cia. Pa­mięt­nik dziec­ka w pierw­szej fa­zie ży­cia, Czę­sto­cho­wa 2002
2. Koń­czew­ska-Mur­dzek, M. Mur­dzek-Wierz­bic­ka, Ko­cha­ne od po­czę­cia. Roz­wój dziec­ka w ło­nie mat­ki, Lu­blin 2018
3. Kor­nas-Bie­la, Wo­kół po­cząt­ku ży­cia ludz­kie­go, wyd. 2 uzup., War­sza­wa 2002
4. Ka­rol­czuk-Kę­dzier­ska i in., Mat­ka i dziec­ko, wyd. Klusz­czyń­ski, Kra­ków 2006