Konferencja „Trudne ciąże. Jak Kościół pomaga kobietom?”

Pod­czas kon­fe­ren­cji zor­ga­ni­zo­wa­nej przez Ka­to­lic­ką Agen­cję In­for­ma­cyj­ną, skon­cen­tro­wa­no się na omó­wie­niu spo­so­bów wspar­cia dla ma­tek w nie­chcia­nych cią­żach, ma­tek wa­ha­ją­cych się przed abor­cją oraz tych, któ­re pra­gną oca­lić ży­cie swo­je­go dziec­ka, ale bo­ry­ka­ją się z trud­no­ścia­mi w je­go wy­cho­wa­niu. Omó­wio­no tak­że po­moc dla ko­biet w trud­nych cią­żach z wa­da­mi le­tal­ny­mi dziec­ka, za­gro­żo­nej cią­ży, ma­tek dzie­ci z nie­peł­no­spraw­no­ścia­mi oraz sa­mot­nych ma­tek do­tknię­tych trud­no­ścia­mi materialnymi.

Na kon­fe­ren­cji zo­stał omó­wio­ny ra­port Ka­to­lic­kiej Agen­cji In­for­ma­cyj­nej, pre­zen­tu­ją­cy za­kres wspar­cia, któ­re ko­bie­ty mo­gą otrzy­mać od Ko­ścio­ła i in­sty­tu­cji opar­tych na war­to­ściach chrze­ści­jań­skich w Polsce.

Wspar­cie ze stro­ny Ko­ścio­ła i państwa

Woj­ciech Zię­ba, pre­zes Pol­skie­go Sto­wa­rzy­sze­nia Obroń­ców Ży­cia Czło­wie­ka, pod­czas kon­fe­ren­cji zwró­cił uwa­gę na po­moc, ja­ką ro­dzi­ny dzie­ci cięż­ko cho­rych i nie­peł­no­spraw­nych mo­gą otrzy­mać od państwa.

W 2023 r. ro­ku Pol­skie Sto­wa­rzy­sze­nie Obroń­ców Ży­cia Czło­wie­ka po­wo­ła­ło Ko­mi­tet Ini­cja­ty­wy Usta­wo­daw­czej „Stop za­ka­zo­wi pra­cy”, któ­re­mu uda­ło się do­pro­wa­dzić do znie­sie­nia nie­spra­wie­dli­we­go za­ka­zu pra­cy dla ro­dzi­ców wy­cho­wu­ją­cych cięż­ko cho­re dzie­ci i rów­no­cze­śnie po­bie­ra­ją­cych świad­cze­nie pielęgnacyjne.

Woj­ciech Zię­ba pod­kre­ślił, że przed­tem ro­dzi­ny by­ły zmu­szo­ne po­no­sić cał­ko­wi­te kosz­ty utrzy­ma­nia i opie­ki nad dzieć­mi z nie­peł­no­spraw­no­ścia­mi. To po­wo­do­wa­ło, że po­ziom ubó­stwa w tych ro­dzi­nach był znacz­nie wyż­szy niż w in­nych. We­dług da­nych z 2021 ro­ku, oko­ło 70% ro­dzin z oso­bą z nie­peł­no­spraw­no­ścią mia­ło trud­no­ści z za­ku­pem leków.

Dzię­ki wpro­wa­dzo­nym zmia­nom, znie­sio­no za­kaz pra­cy dla osób po­bie­ra­ją­cych świad­cze­nia zwią­za­ne z opie­ką nad nie­peł­no­spraw­nym dziec­kiem. Te­raz każ­da ta­ka ro­dzi­na otrzy­mu­je 4000 zł mie­sięcz­nie, co zbli­ża wspar­cie do fak­tycz­nych kosz­tów utrzy­ma­nia cięż­ko cho­re­go dziec­ka, któ­re wy­no­szą oko­ło 5000–6000 zł miesięcznie.

Woj­ciech Zię­ba od­niósł się tak­że do ra­por­tu Or­do Iu­ris, któ­ry do­ty­czy do­stęp­nych form po­mo­cy dla ma­tek w trud­nych cią­żach. Wy­ra­ził wąt­pli­wo­ści co do nie­któ­rych tez za­war­tych w ra­por­cie, zwłasz­cza do­ty­czą­cych bra­ku miejsc w do­mach sa­mot­nych ma­tek. Zię­ba pod­kre­ślił, że ra­port nie po­ru­sza w do­sta­tecz­ny spo­sób pro­ble­mów osób wy­cho­wu­ją­cych nie­peł­no­spraw­ne dzie­ci, gdzie wciąż jest wie­le do zro­bie­nia, szcze­gól­nie w za­kre­sie re­ha­bi­li­ta­cji, fi­nan­so­wa­nia sprzę­tu, szkol­nic­twa oraz wspar­cia po ukoń­cze­niu 18 ro­ku życia.

Zgod­nie z ra­por­tem, jed­nym z bra­ków w Pol­sce jest do­stęp do rze­tel­nej in­for­ma­cji na te­mat ho­spi­cjów per­ina­tal­nych, któ­re mo­gły­by być istot­nym wspar­ciem dla ro­dzin ocze­ku­ją­cych na na­ro­dzi­ny dziec­ka z wa­dą letalną.

Dzia­ła­nia na rzecz ochro­ny ludz­kie­go życia

Pol­skie Sto­wa­rzy­sze­nie Obroń­ców Ży­cia Czło­wie­ka za­ło­żo­ne w 1999 ro­ku, in­ten­sy­fi­ku­je swo­je dzia­ła­nia na rzecz ochro­ny ży­cia czło­wie­ka od po­czę­cia. W ra­mach swo­jej mi­sji or­ga­ni­zu­je sze­reg ini­cja­tyw edu­ka­cyj­nych, po­mo­co­wych i modlitewnych.

Wśród dzia­łań Sto­wa­rzy­sze­nia znaj­du­ją się we­bi­na­ry, któ­re skie­ro­wa­ne są do osób chcą­cych po­sze­rzyć swo­ją wie­dzę na te­mat ochro­ny ludz­kie­go ży­cia. Do­dat­ko­wo, wy­da­je bi­blio­tecz­ki pro-li­fe za­wie­ra­ją­ce bro­szu­ry edu­ka­cyj­ne, któ­re po­ma­ga­ją w pro­wa­dze­niu me­ry­to­rycz­nych roz­mów. Let­nia Aka­de­mia Pro-Li­fe to ko­lej­na ini­cja­ty­wa, w ra­mach któ­rej uczest­ni­cy z ca­łej Pol­ski mo­gą po­głę­bić swo­ją wie­dzę na te­mat za­gad­nień bio­etycz­nych. Sto­wa­rzy­sze­nie or­ga­ni­zu­je rów­nież kon­kur­sy dla dzie­ci, mło­dzie­ży i stu­den­tów oraz wy­sta­wy pro­mu­ją­ce war­tość ży­cia. Cykl Pro­jekt Li­fe, pu­bli­ku­ją­cy re­gu­lar­ne ko­men­ta­rze na ka­na­le YouTu­be, po­zwa­la na śle­dze­nie bie­żą­cych wy­da­rzeń zwią­za­nych z ochro­ną ży­cia w Pol­sce i na świe­cie. Sto­wa­rzy­sze­nie wspie­ra rów­nież ma­te­rial­nie po­trze­bu­ją­ce ko­bie­ty w cią­ży oraz ro­dzi­ny wy­cho­wu­ją­ce dzie­ci z niepełnosprawnościami.

Nie­ba­ga­tel­nym ele­men­tem dzia­łal­no­ści jest po­moc sa­mot­nym mat­kom, któ­re opusz­cza­ją do­my sa­mot­nej mat­ki, ośrod­ki po­mo­co­we lub kry­zy­so­we. Dla ko­biet w cią­ży w trud­nych sy­tu­acjach ro­dzin­nych i ma­te­rial­nych oraz dla oj­ców spo­dzie­wa­ją­cych się na­ro­dzin dziec­ka udo­stęp­nio­ny jest Te­le­fon Za­ufa­nia Pro-Life.

Tro­ska za­ko­nów żeń­skich o ko­bie­ty w trud­nych sy­tu­acjach życiowych

Sio­stra Be­ata Za­wi­ślak, czło­nek Kra­jo­wej Ra­dy Dusz­pa­ster­stwa Ko­biet, pod­czas kon­fe­ren­cji pod­kre­śli­ła ro­lę za­ko­nów żeń­skich, któ­re od­po­wia­da­ją na we­zwa­nie Ma­ryi z Ka­ny Ga­li­lej­skiej: „Uczyń­cie wszyst­ko, co wam mó­wi Syn…”. Zwró­ci­ła uwa­gę, że za­ko­ny te czę­sto an­ga­żu­ją się w po­moc ko­bie­tom, nie­za­leż­nie od ich po­cho­dze­nia, wy­zna­nia, czy sy­tu­acji ro­dzin­nej. W Pol­sce ist­nie­je obec­nie oko­ło 2200 żeń­skich wspól­not za­kon­nych, któ­re sta­ra­ją się re­ago­wać na re­al­ne po­trze­by śro­do­wi­ska po­przez za­an­ga­żo­wa­nie ma­te­rial­ne i duchowe.

„To jest od­po­wiedź na kon­kret­ne po­trze­by zgła­sza­ją­cych się do nas ko­biet, któ­re czę­sto szu­ka­ją po­mo­cy wła­śnie w Ko­ście­le, bo czu­ją się bez­piecz­ne i ma­ją moż­li­wość przed­sta­wie­nia swo­jej sy­tu­acji i wie­dzą, że mo­gą uzy­skać kon­kret­ną po­moc”- mó­wi­ła s. Be­ata Za­wi­ślak. Wspo­mnia­ła o róż­no­rod­nych for­mach po­mo­cy udzie­la­nej przez za­ko­ny, ta­kich jak dusz­pa­ster­stwo zdro­wia czy re­ko­lek­cje, po­rad­nic­two psy­cho­lo­gicz­ne, pe­da­go­gicz­ne i ro­dzin­ne. Pod­kre­śli­ła tak­że dzia­ła­nia za­ko­nów w ob­sza­rze po­mo­cy ubo­gim i wy­klu­czo­nym, w tym pro­wa­dze­nie sto­łó­wek, noc­le­gow­ni, do­mów dla bez­dom­nych oraz cen­tra dla uchodź­ców. Do­dat­ko­wo, sio­stry za­an­ga­żo­wa­ne są w opie­kę me­dycz­ną, po­moc psy­cho­lo­gicz­ną oraz warsz­ta­ty dla matek.

„Oprócz tzw. dusz­pa­ster­stwa ko­biet sio­stry pro­wa­dzą ok. 30 dzieł zwią­za­nych z opie­ką me­dycz­ną (w tym je­den szpi­tal, ga­bi­ne­ty le­kar­skie, kil­ka przy­chod­ni i cen­trów re­ha­bi­li­ta­cji oraz ho­spi­cja); roz­wi­ja­ją tak­że sieć po­mo­cy psy­cho­lo­gicz­nej i psy­cho­te­ra­peu­tycz­nej czy warsz­ta­ty dla ma­tek. Szcze­gól­ną tro­ską obej­mu­je­my ro­dzi­ny wie­lo­dziet­ne i sa­mot­ne mat­ki. Prze­glą­da­jąc za­an­ga­żo­wa­nie po­szcze­gól­nych za­ko­nów, nie­trud­no za­uwa­żyć, że wkład sióstr za­kon­nych w po­moc ko­bie­tom w trud­nych sy­tu­acjach jest ogrom­ny i my­ślę, że wiel­kim wspar­ciem jest tak­że obec­ność sióstr za­kon­nych przy ta­kich oso­bach, by nie czu­ły się sa­mot­ne i po­zba­wio­ne na­dziei. Sa­ma wie­rzę, że każ­da z nas ma szan­sę ura­to­wać nie­jed­ną oso­bę, któ­rej ży­cie wy­da­je się bez­na­dziej­ne i nie do znie­sie­nia. Na­sze dzia­ła­nia sku­pio­ne na mo­dli­twie i kon­kret­nej po­mo­cy, mo­gą być szan­są dla tych ma­tek, któ­re są po­zba­wio­ne bez­pie­czeń­stwa a jed­nak mo­gą być pew­ne, że za­ko­ny są na ty­le otwar­te, by udzie­lić po­mo­cy i wes­przeć w tym, co wy­da­je się nie do po­ko­na­nia” – mó­wi­ła urszulanka.

W kon­tek­ście wspar­cia dla ko­biet w trud­nych sy­tu­acjach ży­cio­wych pod­kre­śli­ła isto­tę obec­no­ści i wspar­cia du­cho­we­go udzie­la­ne­go przez sio­stry za­kon­ne. Za­an­ga­żo­wa­nie za­ko­nów mo­że sta­no­wić na­dzie­ję dla ma­tek po­zba­wio­nych bez­pie­czeń­stwa, ofe­ru­jąc im wspar­cie i po­moc w prze­zwy­cię­że­niu trud­no­ści życiowych.

Anio­ło­wie dla sa­mot­nych matek

An­na Pio­trow­ska, rzecz­nicz­ka Fun­da­cji Ma­łych Stó­pek, pod­czas kon­fe­ren­cji przy­po­mnia­ła, że or­ga­ni­za­cja ta dzia­ła już od 12 lat, sta­jąc się gło­sem dla swo­ich dar­czyń­ców, w tym licz­nej gru­py ko­biet, któ­re wy­ra­ża­ją za­sa­dę „po­ma­gaj­my, nie za­bi­jaj­my”. Ten głos wy­ra­ża­ny jest za­rów­no przez oso­by zwią­za­ne z Ko­ścio­łem, jak i przez tych, któ­rzy sto­ją bar­dziej na ubo­czu ży­cia religijnego.

Po­in­for­mo­wa­ła, że Fun­da­cji uda­ło się utwo­rzyć dwa do­my dla sa­mot­nych ma­tek oraz nie­daw­no otwo­rzo­ny Ro­dzin­ny Dom Dziec­ka. Co­dzien­nie pod­opiecz­nym prze­ka­zy­wa­na jest wszech­stron­na po­moc, obej­mu­ją­ca wy­praw­ki dla ma­tek i dzie­ci, do­star­cza­nie sprzę­tu, po­kry­wa­nie kosz­tów le­cze­nia i re­ha­bi­li­ta­cji, a tak­że wspar­cie psy­cho­lo­gicz­ne i prawne.

Do­dat­ko­wo, rzecz­nicz­ka Fun­da­cji pod­kre­śli­ła zna­cze­nie za­chę­ca­nia sa­mot­nych ma­tek do do­cho­dze­nia o ali­men­ty, aby oj­co­wie wzię­li od­po­wie­dzial­ność za swo­je dzie­ci, na­wet je­śli nie utrzy­mu­ją z ni­mi emo­cjo­nal­nej więzi.

Nie­któ­re ko­bie­ty sa­me zgła­sza­ją się do Fun­da­cji w po­szu­ki­wa­niu wspar­cia, jed­nak w naj­trud­niej­szych przy­pad­kach or­ga­ni­za­cja do­trze do nich po­przez oso­by trze­cie. Dłu­gie i trud­ne roz­mo­wy pro­wa­dzo­ne są z sa­mot­ny­mi mat­ka­mi, któ­re czę­sto do­świad­czy­ły po­rzu­ce­nia przez naj­bliż­szych. Fun­da­cja za­pew­nia im wspar­cie za­rów­no w trak­cie cią­ży, jak i po na­ro­dze­niu dziec­ka, gwa­ran­tu­jąc po­moc, zwłasz­cza w przy­pad­ku dzie­ci do­tknię­tych cho­ro­ba­mi czy wadami.

Wspar­cie w po­chów­ku dla ro­dzin do­świad­cza­ją­cych stra­ty dziecka

Sio­stra Ewa Ję­drze­jak, pre­zes Fun­da­cji Evan­ge­lium Vi­tae we Wro­cła­wiu, po­dzie­li­ła się pod­czas kon­fe­ren­cji stra­te­gia­mi od­po­wie­dzi na po­trze­by ko­biet w trud­nych sy­tu­acjach i skom­pli­ko­wa­nych cią­żach. Jed­nym z bie­żą­cych pro­jek­tów jest ini­cja­ty­wa do­ty­czą­ca pro­fi­lak­ty­ki i pro­mo­cji zdro­wia psy­chicz­ne­go, w ra­mach któ­rej dzia­ła gru­pa wspar­cia dla ko­biet w cią­ży. Za­zna­czy­ła, że po­moc ta jest świad­czo­na przez fa­chow­ców, w tym psy­cho­te­ra­peu­tów, któ­rzy w in­dy­wi­du­al­nych spo­tka­niach po­ma­ga­ją ko­bie­tom w sta­nach de­pre­syj­nych po porodzie.

Fun­da­cja za­pew­nia rów­nież wspar­cie po­przez Okno Ży­cia, któ­re od 15 lat funk­cjo­nu­je we Wro­cła­wiu, do tej po­ry przy­ję­ło 22 dzie­ci. Fun­da­cja sta­ra się wes­przeć ma­my przed po­ro­dem i w dłu­gim okre­sie po na­ro­dze­niu dziec­ka, ofe­ru­jąc po­moc ma­te­rial­ną, jak wy­praw­ki do szpi­ta­la czy przed­mio­ty po­trzeb­ne dla mat­ki i dziecka.

Do­dat­ko­wo, przy Fun­da­cji dzia­ła po­rad­nic­two ro­dzin­ne, gdzie spe­cja­li­ści róż­nych dzie­dzin bez­płat­nie wspie­ra­ją ko­bie­ty i ca­łe ro­dzi­ny, oraz Aka­de­mia Ro­dzi­ny, ini­cja­ty­wa wspie­ra­ją­ca zdro­we re­la­cje w ro­dzi­nach. Ist­nie­je tak­że li­nia te­le­fo­nicz­na, gdzie po­trze­bu­ją­ce oso­by mo­gą otrzy­mać pierw­szą po­moc lub być kie­ro­wa­ne do od­po­wied­nich miejsc.

Ko­lej­nym istot­nym aspek­tem dzia­łal­no­ści Fun­da­cji jest wspar­cie dla ro­dzin, któ­re do­świad­czy­ły stra­ty dziec­ka. Ję­drze­jak za­zna­czy­ła, że we współ­pra­cy z wła­dza­mi mia­sta opra­co­wa­no pro­ce­du­ry po­chów­ku ciał po­czę­tych dzie­ci, co mo­że skró­cić okres ża­ło­by dla ro­dzi­ców po stra­cie dziec­ka: „Zu­peł­nie ina­czej ża­ło­bę prze­ży­wa­ją ro­dzi­ce po stra­cie dziec­ka gdy jest po­chó­wek, je­śli jest od­po­wied­nio prze­ży­wa­na, ża­ło­ba jest krót­sza” – wska­za­ła s. Jędrzejak.

Pod­czas kon­fe­ren­cji wy­stą­pi­ła rów­nież Ali­cja Zy­znar­ska, mat­ka Tom­ka, któ­ry uro­dził się z wa­da­mi le­tal­ny­mi. Po­dzie­li­ła się swo­ją hi­sto­rią oraz tym, ja­kie wspar­cie otrzy­ma­ła od Fun­da­cji Evan­ge­lium Vi­tae i wro­cław­skie­go ho­spi­cjum per­ina­tal­ne­go. Mi­mo trud­no­ści, jej syn ob­cho­dził nie­daw­no pią­te uro­dzi­ny i jest ra­do­snym chłop­cem, co świad­czy o war­to­ści ży­cia i ro­li wspól­no­ty w trudnościach.

Pod­czas kon­fe­ren­cji, któ­ra zgro­ma­dzi­ła eks­per­tów i ak­ty­wi­stów z za­kre­su po­mo­cy ko­bie­tom w trud­nych sy­tu­acjach ży­cio­wych, omó­wio­no sze­reg ini­cja­tyw za­rów­no ze stro­ny Ko­ścio­ła, jak i pań­stwa, ma­ją­cych na ce­lu wspar­cie ma­tek w kry­zy­so­wych oko­licz­no­ściach. War­to pod­kre­ślić, że dzię­ki ta­kim dzia­ła­niom co­raz wię­cej osób ma szan­sę uzy­skać nie­zbęd­ną po­moc, któ­ra nie tyl­ko mo­że po­pra­wić ja­kość ich ży­cia, ale rów­nież otwie­ra dro­gę do no­wych moż­li­wo­ści dla ma­tek i ich dzie­ci. Kon­fe­ren­cja by­ła więc nie tyl­ko oka­zją do dys­ku­sji, ale rów­nież do pod­kre­śle­nia zna­cze­nia so­li­dar­no­ści spo­łecz­nej i wspar­cia świad­czo­ne­go przez róż­ne in­sty­tu­cje oraz organizacje.

Kon­fe­ren­cję pro­wa­dzi­ła Ma­ria Osiń­ska z Ka­to­lic­kiej Agen­cji In­for­ma­cyj­nej, a za­in­te­re­so­wa­ni mo­gą obej­rzeć wy­da­rze­nie na ka­na­le YouTu­be Ka­to­lic­kiej Agen­cji Informacyjnej.