Zasiłek macierzyński – kiedy i dla kogo?

Przy­słu­gu­je ko­bie­cie ubez­pie­czo­nej i za­stę­pu­je wy­na­gro­dze­nie pod­czas trwa­nia urlo­pu ma­cie­rzyń­skie­go i ro­dzi­ciel­skie­go. Do­wiedz się więcej.

Co to jest za­si­łek macierzyński?

Jest to spe­cjal­ny ro­dzaj świad­cze­nia, któ­re za­stę­pu­je wy­na­gro­dze­nie pod­czas trwa­nia urlo­pu ma­cie­rzyń­skie­go i ro­dzi­ciel­skie­go. Za­sa­dy przy­zna­wa­nia te­go za­sił­ku re­gu­lu­ją prze­pi­sy Usta­wy z dnia 25 czerw­ca 1999 r. o świad­cze­niach pie­nięż­nych z ubez­pie­cze­nia spo­łecz­ne­go w ra­zie cho­ro­by i ma­cie­rzyń­stwa.

Ko­mu przy­słu­gu­je za­si­lek macierzyński?

Za­si­łek ma­cie­rzyń­ski przy­słu­gu­je ko­bie­cie ubez­pie­czo­nej, któ­ra w okre­sie ubez­pie­cze­nia cho­ro­bo­we­go al­bo w okre­sie urlo­pu wychowawczego:

1. uro­dzi­ła dziecko;
2. przy­ję­ła na wy­cho­wa­nie dziec­ko w wie­ku do 7 ro­ku ży­cia, a w przy­pad­ku dziec­ka, wo­bec któ­re­go pod­ję­to de­cy­zję o od­ro­cze­niu obo­wiąz­ku szkol­ne­go – do 10 ro­ku ży­cia, i wy­stą­pi­ła do są­du opie­kuń­cze­go w spra­wie je­go przysposobienia;
3. przy­ję­ła na wy­cho­wa­nie w ra­mach ro­dzi­ny za­stęp­czej, z wy­jąt­kiem ro­dzi­ny za­stęp­czej za­wo­do­wej, dziec­ko w wie­ku do 7 ro­ku ży­cia, a w przy­pad­ku dziec­ka, wo­bec któ­re­go pod­ję­to de­cy­zję o od­ro­cze­niu obo­wiąz­ku szkol­ne­go – do 10 ro­ku życia.

Ile wy­no­si za­si­łek macierzyński?

Tu­taj są dwa roz­wią­za­nia: je­że­li w cią­gu 21 dni po uro­dze­niu dziec­ka pra­cow­ni­ca skła­da wnio­sek o udzie­le­nie urlo­pu ma­cie­rzyń­skie­go i bez­po­śred­nio po nim urlo­pu ro­dzi­ciel­skie­go, wów­czas wy­so­kość za­sił­ku bę­dzie wy­no­sić 80 proc. pod­sta­wy wy­na­gro­dze­nia. Na­to­miast je­że­li w pierw­szej ko­lej­no­ści jest skła­da­ny wnio­sek o udzie­le­nie TYLKO urlo­pu ma­cie­rzyń­skie­go, wy­so­kość za­sił­ku bę­dzie wy­no­sić 100 proc. Jed­nak je­że­li w cią­gu 21 dni przed za­koń­cze­niem urlo­pu ma­cie­rzyń­skie­go pra­cow­ni­ca zło­ży wnio­sek o urlop ro­dzi­ciel­ski, to wy­so­kość za­sił­ku bę­dzie wy­no­sić 60 proc. War­to znać te za­sa­dy i do­brze za­pla­no­wać, kie­dy i o ja­kie urlo­py bę­dzie się wnioskować.

Np. je­śli kil­ka dni te­mu uro­dzi­łaś dziec­ko i wiesz, że w naj­bliż­szym cza­sie cze­ka Cię wie­le wy­dat­ków oraz masz per­spek­ty­wę, że za ja­kiś czas Two­ja sy­tu­acja fi­nan­so­wa się po­pra­wi, mo­żesz wnio­sko­wać tyl­ko o urlop ma­cie­rzyń­ski. Dzię­ki te­mu w cza­sie, kie­dy Two­je wy­dat­ki są wyż­sze, bę­dziesz otrzy­my­wać wyż­szy zasiłek.

Pod­wyż­sze­nie za­sił­ku macierzyńskiego

W przy­pad­ku, gdy mie­sięcz­na kwo­ta za­sił­ku ma­cie­rzyń­skie­go po­mniej­szo­ne­go o za­licz­kę na po­da­tek do­cho­do­wy od osób fi­zycz­nych jest niż­sza niż kwo­ta świad­cze­nia ro­dzi­ciel­skie­go, wów­czas kwo­tę za­sił­ku pod­wyż­sza się do wy­so­ko­ści świad­cze­nia ro­dzi­ciel­skie­go. Kwo­ta ta jest okre­śla­na ja­ko „pod­wyż­sze­nie za­sił­ku ma­cie­rzyń­skie­go”. Świad­cze­nie ro­dzi­ciel­skie przy­słu­gu­je w kwo­cie 1000 zł mie­sięcz­nie i nie pod­le­ga opo­dat­ko­wa­niu po­dat­kiem do­cho­do­wym od osób fizycznych.

In­ny­mi sło­wy – pod­wyż­sze­nie za­sił­ku ma­cie­rzyń­skie­go na­stę­pu­je w sy­tu­acji, kie­dy je­go wy­so­kość jest niż­sza od świad­cze­nia ro­dzi­ciel­skie­go, a więc kwo­ty 1000 zł. Je­śli więc Twój za­si­łek miał­by wy­no­sić np. 920 zł, to z mo­cy pra­wa zo­sta­nie pod­wyż­szo­ny do wspo­mnia­ne­go 1000 zł. Od tej re­gu­ły są jed­nak dwa wy­jąt­ki. Pod­wyż­sze­nie za­sił­ku ma­cie­rzyń­skie­go do kwo­ty świad­cze­nia ro­dzi­ciel­skie­go nie przysługuje:

1. ubez­pie­czo­ne­mu po­bie­ra­ją­ce­mu za­si­łek ma­cie­rzyń­ski za okres usta­lo­ny prze­pi­sa­mi Ko­dek­su pra­cy ja­ko okres urlo­pu ojcowskiego,
2. oso­bie po­bie­ra­ją­cej za­si­łek w wy­so­ko­ści za­sił­ku macierzyńskiego.

Kto wy­pła­ca za­si­łek macierzyński?

Za­si­łek ma­cie­rzyń­ski to świad­cze­nie z ubez­pie­cze­nia cho­ro­bo­we­go, któ­re jest wy­pła­ca­ne ze środ­ków Za­kła­du Ubez­pie­czeń Spo­łecz­nych. Rosz­cze­nie o wy­pła­tę za­sił­ku ma­cie­rzyń­skie­go przedaw­nia się po 6 mie­sią­cach od ostat­nie­go dnia okre­su, za któ­ry przy­słu­gu­je świadczenie.

Czy moż­na w ja­kiś spo­sób kon­tro­lo­wać da­tę wy­płat i wy­so­kość wy­pła­ca­ne­go zasiłku?

To jed­na z cie­ka­wych i przy­dat­nych in­for­ma­cji. Tak jak każ­dy, pra­cow­ni­ca jesz­cze w okre­sie cią­ży mo­że za­re­je­stro­wać swo­je kon­to w ZUS PUE. Po speł­nie­niu od­po­wied­nich wy­ma­gań, moż­na z ła­two­ścią śle­dzić, kie­dy i w ja­kiej wy­so­ko­ści bę­dzie wpły­wać za­si­łek macierzyński.

Pierw­szy krok to wej­ście na stro­nę ZUS‑u.

Fun­da­cja Pra­wo Dla Mam