Jakie badania warto wykonać przed ciążą?

Przed zaj­ściem w cią­żę war­to za­dbać o swo­je zdro­wie i wy­ko­nać ba­da­nia pro­fi­lak­tycz­ne wy­klu­cza­ją­ce róż­ne za­gro­że­nia dla zdro­wia dziecka.

Pla­nu­jąc cią­żę, ma­rzy­my o ślicz­nym, zdro­wym bo­ba­sie, uśmie­cha­ją­cym się do nas z łó­żecz­ka. Aby jed­nak na­sze ma­rze­nia mo­gły się speł­nić, war­to za­dbać o swo­je zdro­wie i wy­ko­nać ba­da­nia pro­fi­lak­tycz­ne, któ­re wy­klu­czą róż­ne za­gro­że­nia dla na­sze­go dziec­ka. Wszy­scy wie­my, jak waż­ną ro­lę w prze­bie­gu cią­ży ma stan or­ga­ni­zmu mat­ki przed cią­żą. Nie po­zo­sta­je nam za­tem nic in­ne­go, jak się o ten or­ga­nizm zatroszczyć.

O co za­tem war­to zadbać?

1. Kon­tro­l­na wi­zy­ta u gi­ne­ko­lo­ga – le­karz prze­pro­wa­dzi do­kład­ny wy­wiad, wy­ko­na ba­da­nie USG, aby spraw­dzić, czy Two­ja ma­ci­ca zbu­do­wa­na jest pra­wi­dło­wo, a tak­że zle­ci pod­sta­wo­we badania.
2. Je­śli w cią­gu ostat­nie­go pół ro­ku nie roz­bi­łaś cy­to­lo­gii, gi­ne­ko­log w cza­sie wi­zy­ty zro­bi też wy­maz z szyj­ki ma­ci­cy do ba­da­nia cy­to­lo­gicz­ne­go (pod ką­tem zmian no­wo­two­ro­wych) oraz oce­ny wy­stę­po­wa­nia sta­nu za­pal­ne­go (m.in. chlamydii).
3. Mor­fo­lo­gia krwi – naj­bar­dziej pod­sta­wo­we ba­da­nie, któ­re po­zwo­li ogól­nie oce­nić, czy je­steś zdro­wa, czy nie cier­pisz na ane­mię i czy nie po­win­naś za­dbać o uzu­peł­nie­nie nie­do­bo­rów, np. żelaza.
4. Ba­da­nie hor­mo­nu TSH (z krwi) – po­mo­że oce­nić, czy Two­ja tar­czy­ca dzia­ła pra­wi­dło­wo. Hor­mo­ny tar­czy­cy ma­ją du­ży wpływ za­rów­no na Two­ją płod­ność, jak i zdro­wie dziec­ka, więc bar­dzo waż­ne jest ure­gu­lo­wa­nie ich po­zio­mów jesz­cze przed ciążą.
5. Ba­da­nia prze­ciw­ciał z krwi, wy­klu­cza­ją­ce cho­ro­by za­gra­ża­ją­ce dziecku: 
   • o ró­życz­ka
   • o tok­so­pla­zmo­za
   • o ki­ła
   • o wi­ru­so­we za­pa­le­nie wą­tro­by ty­pu B (wzw B)
   • o Cho­ro­by te są bar­dzo nie­bez­piecz­ne dla dziec­ka w okre­sie cią­ży, mo­gą po­wo­do­wać po­ro­nie­nia lub po­waż­ne wa­dy roz­wo­jo­we. Ba­da­nie prze­ciw­ciał po­mo­że stwier­dzić, czy nie prze­by­wasz wła­śnie jed­nej z tych cho­rób – czę­sto ko­bie­ta prze­cho­dzi je bez­ob­ja­wo­wo i dla niej są one zu­peł­nie nie­groź­ne. Wy­nik po­twier­dzi też obec­ność prze­ciw­ciał, któ­re uchro­nią Cię przed za­cho­ro­wa­niem w cza­sie cią­ży. Je­śli po­ziom prze­ciw­ciał jest zbyt ma­ły, ko­niecz­ne mo­że oka­zać się szcze­pie­nie (np. na ró­życz­kę), któ­re po­win­no być wy­ko­na­ne przy­naj­mniej 3 mie­sią­ce przed pla­no­wa­ną ciążą.
6. Przyj­mo­wa­nie co­dzien­nie kwa­su fo­lio­we­go w daw­ce 0,4mg, któ­re chro­ni dziec­ko przed wa­da­mi ce­wy ner­wo­wej oraz za­pew­nia je­go wła­ści­wy wzrost.
7. Kon­tro­l­na wi­zy­ta u den­ty­sty – po­zwo­li oce­nić stan two­ich zę­bów i ewen­tu­al­nie wy­le­czyć sta­ny za­pal­ne i ubyt­ki. Trze­ba pa­mię­tać, że w cza­sie cią­ży znacz­nie zwięk­sza się za­po­trze­bo­wa­nie na wapń, więc stan uzę­bie­nia mo­że się po­gor­szyć. Nie­wy­le­czo­ne sta­ny za­pal­ne zę­bów mo­gą też wpły­wać na ogól­ny stan zdro­wia i utrud­niać za­gnież­dże­nie zarodka.
8. Je­śli cho­ru­jesz na ja­ką­kol­wiek cho­ro­bę prze­wle­kłą (nie­do­czyn­ność tar­czy­cy, cu­krzy­cę, nad­ci­śnie­nie itp.), zrób ba­da­nia kon­tro­lu­ją­ce stan or­ga­ni­zmu. Skon­sul­tuj się ze swo­im le­ka­rzem pro­wa­dzą­cym, po­wiedz mu, że pla­nu­jesz cią­żę i do­py­taj, czy w tej sy­tu­acji Two­je le­cze­nie nie po­win­no się zmie­nić. Do­wiedz się, czy le­ki, któ­re przyj­mu­jesz, są bez­piecz­ne dla dziec­ka; je­śli nie – po­proś o zmia­nę na in­ne, mniej szko­dli­we. Do­py­taj się tak­że, czy le­cze­nie zmie­ni się, gdy już bę­dziesz w cią­ży – wie­le cho­rób wy­ma­ga do­sto­so­wa­nia da­wek do zmie­nio­ne­go funk­cjo­no­wa­nia or­ga­ni­zmu ko­bie­ty w tym czasie.

Do­wiedz się, czy le­ki, któ­re przyj­mu­jesz, są bez­piecz­ne dla dziec­ka; je­śli nie – po­proś o zmia­nę na in­ne, mniej szkodliwe.

9. Re­zy­gna­cja z uży­wek – je­śli pa­lisz pa­pie­ro­sy lub czę­sto się­gasz po al­ko­hol, czas naj­wyż­szy to zmie­nić! Ko­bie­ta w cią­ży po­win­na uni­kać za­rów­no ni­ko­ty­ny, al­ko­ho­lu, jak i nar­ko­ty­ków – na­wet naj­mniej­sze ilo­ści tych sub­stan­cji mo­gą ne­ga­tyw­nie wpły­wać na dziec­ko. Przy­go­to­wu­jąc się do cią­ży, war­to za­tem ze­rwać z na­ło­ga­mi i nie na­ra­żać dziec­ka w pierw­szych do­bach po po­czę­ciu na kon­takt z nie­bez­piecz­ny­mi związ­ka­mi chemicznymi.
10. Unor­mo­wa­nie ma­sy cia­ła – je­śli wa­żysz za du­żo lub za ma­ło, wska­za­ne jest osią­gnię­cie pra­wi­dło­wej ma­sy cia­ła jesz­cze przed zaj­ściem w cią­żę – mo­żesz su­ge­ro­wać się nor­ma­mi dla wskaź­ni­ka BMI. Nie­od­po­wied­nia ma­sa cia­ła mo­że wpły­wać ne­ga­tyw­nie na two­ją płod­ność, a tak­że zwięk­szać ry­zy­ko cho­rób w cza­sie cią­ży (np. nadciśnienia).

Pod­su­mo­wu­jąc: jesz­cze za­nim zaj­dziesz w cią­żę – masz wie­le do zro­bie­nia! Ale myśl o zdro­wiu two­je­go dziec­ka do­da Ci skrzydeł!

Mag­da­le­na Urlich