Episkopat reaguje ws. wytycznych dotyczących aborcji

Każ­de ży­cie ludz­kie roz­po­czy­na się od po­czę­cia i od te­go cza­su roz­wi­ja się zgod­nie z na­tu­ral­ny­mi za­sa­da­mi za­ko­do­wa­ny­mi w ge­no­mie, stwier­dza­ją Eks­per­ci Ze­spo­łu Bio­etycz­ne­go Kon­fe­ren­cji Epi­sko­pa­tu Pol­ski w swo­im sta­no­wi­sku za­ty­tu­ło­wa­nym „Abor­cja po­za ety­ką i prawem?”.

Pu­bli­ku­je­my peł­ny tekst Sta­no­wi­ska Ze­spo­łu Eks­per­tów Kon­fe­ren­cji Epi­sko­pa­tu Pol­ski ds. Bioetycznych.

Abor­cja po­za ety­ką i prawem?

1. Człon­ko­wie Ze­spo­łu Eks­per­tów Kon­fe­ren­cji Epi­sko­pa­tu Pol­ski ds. Bio­etycz­nych z uwa­gą śle­dzą dzia­ła­nia po­dej­mo­wa­ne przez człon­ków rzą­du RP ma­ją­ce na ce­lu li­be­ra­li­za­cję prak­ty­ki za­bi­ja­nia nie­na­ro­dzo­nych dzie­ci. Treść wy­tycz­nych, jak i spo­sób ich pu­bli­ko­wa­nia bu­dzą naj­wyż­szy nie­po­kój. Moż­na mieć wra­że­nie, że wprost zmie­rza się do prak­ty­ko­wa­nia abor­cji po­za re­flek­sją etycz­ną i wbrew ochro­nie praw­nej gwa­ran­to­wa­nej przez Konstytucję.

2. Ze­spół Eks­per­tów przy­po­mi­na fun­da­men­tal­ną praw­dę z za­kre­su ge­ne­ty­ki, że ży­cie każ­de­go czło­wie­ka za­czy­na się w chwi­li po­czę­cia. Od te­go mo­men­tu roz­wi­ja się ono nie­prze­rwa­nie w opar­ciu o we­wnętrz­ne za­sa­dy za­pi­sa­ne w je­go ge­no­mie. Je­go ży­cie nie jest mniej waż­ne od ży­cia każ­de­go in­ne­go czło­wie­ka. Jak bar­dzo fun­da­men­tal­na jest to praw­da dla ży­cia spo­łecz­ne­go. świad­czy jej za­pi­sa­nie w Kon­sty­tu­cji Rze­czy­po­spo­li­tej. Tę praw­dę po­twier­dza też ser­ce czło­wie­ka w po­sta­ci na­ka­zu su­mie­nia, aby czy­nił do­bro i uni­kał zła. Od te­go na­ka­zu nie jest on w sta­nie się uwol­nić, gdyż do­ty­czy on fun­da­men­tu ludz­kiej mo­ral­no­ści. Po­gar­da dla te­go na­ka­zu jest bar­dzo nie­bez­piecz­na dla re­la­cji spo­łecz­nych, gdyż pod­wa­ża za­sad­ność in­nych praw chro­nią­cych war­to­ści ludz­kie w ży­ciu społecznym.

3. Na­le­ży przy­po­mnieć wy­ra­żo­ny już w dniu 4 wrze­śnia 2023 r. sprze­ciw wo­bec stwo­rze­nia no­wej wy­kład­ni ist­nie­ją­ce­go pra­wa, zmie­rza­ją­cej do po­sze­rze­nia kry­te­riów do­pusz­cza­ją­cych le­gal­ne po­zba­wie­nie ży­cia nie­na­ro­dzo­ne­go dziec­ka w opar­ciu o prze­słan­kę zdro­wia psy­chicz­ne­go. Abor­cja nie na­le­ży do me­tod te­ra­peu­tycz­nych sto­so­wa­nych w le­cze­niu. Uśmier­ce­nie dziec­ka nie mo­że być uwa­ża­ne za śro­dek do przy­wró­ce­nia zdro­wia ko­bie­ty. Zdzi­wie­nie człon­ków Ze­spo­łu bu­dzi też fak­tycz­ny za­kaz prze­pro­wa­dza­nia kon­sul­ta­cji i or­ga­ni­zo­wa­nia kon­sy­lium w ce­lu prze­ana­li­zo­wa­nia prze­sła­nek do do­ko­na­nia abor­cji. Wy­tycz­ne te na­ru­sza­ją usta­wo­we upraw­nie­nie le­ka­rza do za­się­gnię­cia z wła­snej ini­cja­ty­wy opi­nii wła­ści­we­go le­ka­rza spe­cja­li­sty lub zor­ga­ni­zo­wa­nia kon­sy­lium le­kar­skie­go wy­ni­ka­ją­ce z art. 37 usta­wy z dnia 5 grud­nia 1996 r. o za­wo­dach le­ka­rza i le­ka­rza den­ty­sty. Bio­rąc pod uwa­gę do­bro pa­cjen­tów, któ­ry­mi są mat­ka i dziec­ko nie­na­ro­dzo­ne, od­wo­ła­nie się do opi­nii do­świad­czo­nych le­ka­rzy po­zwa­la po­szu­ki­wać roz­wią­za­nia naj­bar­dziej optymalnego.

4. Szcze­gól­ne za­nie­po­ko­je­nie bu­dzą pró­by po­za­usta­wo­we­go ogra­ni­cze­nia kon­sty­tu­cjo­nal­ne­go pra­wa do wol­no­ści su­mie­nia wy­ra­ża­ją­ce­go się w moż­li­wo­ści od­mó­wie­nia pod­ję­cia dzia­łań me­dycz­nych po­zo­sta­ją­cych w sprzecz­no­ści z sys­te­mem war­to­ści le­ka­rza, a tym bar­dziej z sys­te­mem war­to­ści uni­wer­sal­nych. „Nie do przy­ję­cia jest two­rze­nie kul­tu­ry wy­ko­ny­wa­nia za­wo­du me­dycz­ne­go, w któ­rej […] jed­nost­ka tra­ci swo­ją pod­mio­to­wość, zo­sta­je zmu­szo­na za­prze­czyć swo­jej toż­sa­mo­ści i brać udział w po­stę­po­wa­niu, któ­re w osą­dzie jej su­mie­nia jest złem mo­ral­nym”. Nie do za­ak­cep­to­wa­nia jest wy­mu­sza­nie do­ko­ny­wa­nia prze­ry­wa­nia cią­ży pod groź­bą sank­cji fi­nan­so­wych, w tym utra­ty kon­trak­tu z Na­ro­do­wym Fun­du­szem Zdro­wia. Za­uwa­żyć na­le­ży, że su­mie­nie le­ka­rzy mo­że być ła­ma­ne w ta­kiej sy­tu­acji przez oso­by za­rzą­dza­ją­ce pod­mio­ta­mi lecz­ni­czy­mi, któ­re bę­dą się oba­wiać ogra­ni­cze­nia lub utra­ty fi­nan­so­wa­nia dzia­łal­no­ści lecz­ni­czej ze środ­ków pu­blicz­nych. Ta­kie roz­wią­za­nie nie li­czy się też z fun­da­men­tal­nym pra­wem oby­wa­te­li do świad­czeń zdro­wot­nych, któ­re zo­sta­ną ogra­ni­czo­ne przez po­zba­wie­nie szpi­ta­li na­leż­nych im fun­du­szy. Nie jest to więc ka­ra wy­mie­rzo­na w dy­rek­cje szpi­ta­li, ale pra­cow­ni­ków szpi­ta­la, któ­rzy ma­ją pra­wo do go­dzi­we­go wy­na­gro­dze­nia, a na­de wszyst­ko w pa­cjen­tów, któ­rzy ma­ją pra­wo do ko­rzy­sta­nia z do­stęp­nych terapii.

5. Wy­tycz­ne Pro­ku­ra­to­ra Ge­ne­ral­ne­go sta­wia­ją pod zna­kiem za­py­ta­nia je­go nie­za­leż­ność, któ­ra win­na za­pew­nić każ­de­mu oby­wa­te­lo­wi gwa­ran­cje, że je­go spra­wa zo­sta­nie roz­po­zna­na w spo­sób obiek­tyw­ny i rze­tel­ny, bez in­ge­ren­cji ze stro­ny po­za­me­dycz­nej. Po­waż­ne za­nie­po­ko­je­nie bu­dzą na­ci­ski Pro­ku­ra­to­ra Ge­ne­ral­ne­go, aby po­stę­po­wa­nia w spra­wie po­moc­nic­twa w prze­pro­wa­dze­niu abor­cji uma­rzać lub kie­ro­wać wnio­ski do są­du o wa­run­ko­we umo­rze­nie spra­wy ze wzglę­du na zni­ko­mą szko­dli­wość spo­łecz­ną. W świe­tle do­tych­cza­so­wych orze­czeń Try­bu­na­łu Kon­sty­tu­cyj­ne­go (z dnia 28 ma­ja 1997 r. sygn. akt K. 26/96 oraz z dnia 22 paź­dzier­ni­ka 2020 r. sygn. akt K 1/20) nie ma ar­gu­men­tów za zmia­ną in­ter­pre­ta­cji mo­men­tu roz­po­czę­cia praw­nej ochro­ny ży­cia. Po­win­na się ona roz­po­czy­nać od mo­men­tu po­czę­cia i obej­mo­wać ca­ły okres cią­ży. Z uwa­gi na fun­da­men­tal­ny cha­rak­ter pra­wa do ży­cia nie moż­na uznać dzia­łań w nie wy­mie­rzo­nych za ce­chu­ją­ce się nie­wiel­ką szkodliwością.

6. Ze­spół Eks­per­tów przy­po­mi­na nie­zmien­ne na­ucza­nie Ko­ścio­ła, że „bez­po­śred­nie prze­rwa­nie cią­ży, to zna­czy za­mie­rzo­ne ja­ko cel czy ja­ko śro­dek, jest za­wsze po­waż­nym nie­ła­dem mo­ral­nym, gdyż jest do­bro­wol­nym za­bój­stwem nie­win­nej isto­ty ludz­kiej” (Jan Pa­weł II, en­cy­kli­ka Evan­ge­lium vi­tae nr 62). We­dług pra­wa ko­ściel­ne­go do­ko­na­nie za­bój­stwa nie­na­ro­dzo­ne­go dziec­ka oraz wspól­nic­two w tym pro­ce­de­rze trak­to­wa­ne jest ja­ko jed­no z naj­cięż­szych prze­stępstw i ka­ra­ne jest ka­rą eks­ko­mu­ni­ki, któ­ra wy­klu­cza z udzia­łu w do­brach du­cho­wych po­wie­rzo­nych Ko­ścio­ło­wi przez Chrystusa.

W imie­niu Ze­spo­łu Eks­per­tów Kon­fe­ren­cji Epi­sko­pa­tu Pol­ski ds. Bioetycznych

Bp Jó­zef Wró­bel SCJ

jb, episkopat.pl